Baxar al-Assaden erregimena karta-gaztelu bat moduan jausi da egun gutxi batzuetan. Sortaldea Askatzeko Erakundea (HTS) eta Siriako Armada Nazionala (ENS) talde integristaren aurrerapen azkarrak ez du soilik agerian utzi Al-Assaden Gobernuaren usteldura eta babes sozialik eza, batez ere agerian utzi du AEBetako inperialismoak, Israelgo erakunde sionistak eta Ankarako aliatuak, Recep Tayyip ErdoğanTurkiako presidenteak, Errusiari, Irani eta, ondorioz, Txinari irmotasun osoz erantzuteko erabakia hartu dutela.
Ekialde Hurbilaren, nagusitasua lortzeko lehian berebiziko garrantzia duen eremuaren, kontrol politikoak bloke inperialisten arteko borroka plano berri batean kokatzen du. Hasteko, behatzaile politiko serioenek ez dute ezkutatzen mugimendu bortitz horrek eragindako harridura. Errusia eta Iran munduko langile eta zapalduen kausaren aliatutzat jotzen zituztenek ere lezio bat hartu dute. Klase-analisi serio bat arrazonamendu geopolitikoarekin ordezkatzeak berriz ere ezusteko atsekabea ekarri die. Damaskoko erregimenaren deskonposizioak eta babesleek horrela erortzen utzi izanak gauza asko jartzen ditu bere lekuan.
Lehenik eta behin, Putinek, Xi Jinpingek bezala, bere agenda politiko eta ekonomiko propioa duela, guztiaren gainetik burgesiaren interesak eta beren herrialdeetako monopolio inperialistak babesten dituena. Argi eta garbi dago Putin erreakzionario antikomunista errusiar handia dela, baina Washingtonen eraso inperialistak mozorrotuta geratu da. Baina beste behin ere argi dago errusiar oligarkia ez dela sozialismoaren aldeko borrokaren barrikadan kokatzen, guztiz kontrakoa. Era berean, mula-en erregimena idealizatu duten guztiek, demagogia antiinperialista erabiltzen dutenak baina oligarkia harrapari baten mesedetan langile irandarrak burdinazko eskuaz zapaltzen dituztenak, ebidentziari eman behar diote lekua.
Bigarrenik, eta oso garrantzitsua. Gertakari horrek erakusten du AEBetako inperialismoak ez duela erreparatuko lehen superpotentzia gisa irauteko borroka latza egiteko ahaleginean. Washingtongo ordena mundiala SESBen deskonposiziotik sortu zen, eta azken urteotan ezbehar oso gogorrak izan ditu. Hala Txinaren gorakadak, AEBen eta EBren gainbehera ekonomiko eta soziala biluztuz munduko indarren korrelazioa erabat aldatu duenak, nola Iraken, Afganistanen eta, bereziki, Ukrainan izandako porrot militarrek, bere klase nagusia estrategia oso argi batera bultzatu dute: kaosa eta ezegonkortasuna zabaltzea, bere posizioa berresteko eta aurkariei bere besoa okertuko ez duela ohartarazteko.
Ez da kasualitatea Siria milizia salafistek hartzea, orain dela gutxi arte Mendebaldeak “terroristatzat” jo dituenak, Israelek Libanoko Gobernuarekin su-etena lortu eta berehala gertatu izana. Une horretan, indar guztiak aktibatu ziren operazio azkar baterako. Operazio horren alde, sionistek gogor kolpatutako Hezbolaren miliziak ahuldu ziren, eta Washingtonen funtsezko gaietan aliatu leial eta OTANzalea den Turkiako Gobernuak abagunea izan du Iranen aurkako kolpe erabakigarria emateko eta Sirian abantaila-posizio bat lortzeko, gune hori gogokoena baita bere nahi inperialistak asetzeko, non erresistentzia kurduaren multzo garrantzitsu bat biltzen den.
Egun hauetan bakarrik, Israelgo armadak 300 ekintza militar baino gehiago egin ditu Siriako armategiaren eta defentsen aurka, eta 15 kilometro baino gehiago barruratu da hegoaldeko mugan. Bitartean, bere hegazkinek ehunka orduko hegaldia egin dute nahi izan dituen helburu guztiak nahi erara bonbardatzeko. AEBetako inperialismoak eta haren aliatuek zonaldean deskargatutako kolpeak hartzaile argia du, eta galdera-ikur are handiagoa jartzen du berez lehertu daitekeen eremuan.
Joko Handia Sirian
Mendebaldeko komunikabideek, ez dute zalantzarik izan HTSko borrokalariak «matxinotzat» jotzeko. Egia esan, indar jihadistak dira, eskuak odolez zikinduta dituzten faxista integristak, urteetan xarian oinarritutako diktadura fundamentalista ezarri nahi izan dutenak.
Egun hauetan borrokek xiiten aurkako izua piztu dute, kristau komunitateei eraso egin diete eta, nola ez, emakumeen aurkako apaiz amorratuen morala ezarri dute. Ongi. Izan ere, talde basati hau, orain askatzaile gisa aurkeztua, mendebaldeko bere mentoreek erakunde terroristatzat jotzen zuten duela gutxi. Horrelakoxeak dira munduaren alde honetako inperialistak: beren interesei zerbitzatzen badiete, berehala aldatzen dira terrorista bizardun izatetik demokrazia liberalaren maitale izatera!
Palestinar herriaren aurkako genozidio lazgarria egin duten supremazista sionista neonaziak finantzatu eta hortzetaraino armatzen dituzten berberak izan ziren Osama Bin Laden eta talibanak Afganistanen sortu zituztenak eta Sirian milizia terrorista hauengana jotzen dutenak. Sirian gertatzen ari dena ez da Udaberri Arabiarraren jarraipena, ez da 2011n mundu arabiarraren diktadurak kinka larrian jarri zituen krisi iraultzaile ikaragarriaren jarraipena, herrialdez herrialdeko altxamendu herrikoiekin, non langile klaseak eta gazteriak abangoardia izan ziren.
Mendebaldeko zinismoak ez du mugarik. Palestinar herriaren aurkako genozidio lazgarria egin duten supremazista sionista neonaziak finantzatu eta hortzetaraino armatzen dituzten berberak izan ziren Osama Bin Laden eta Afganistango talibanak sobietarren aurka borrokatzeko sortu zituztenak, eta Sirian milizia horietara jotzen dute beren helburuak ziurtatzeko. Ezin dugu egia hau ahaztu.
Oso garrantzitsua da azpimarratzea Sirian gertatzen ari den ezerk ez dakarrela Lehen Udaberri Arabiarraren jarraipenik, 2011n mundu arabiarraren diktadurak kinka larrian jarri zituen krisi iraultzaile ikaragarri horrek, herrialdez herrialde altxamendu herrikoiak eginez, non langile klaseak eta gazteriak abangoardiako papera bete zuten.
Uholde iraultzaile hark diktadoreak bota zituen eta mendebaldeko inperialismoa, NDF eta arabiar burgesiak egoera erabat kritikoan jarri zituen. Zoritxarrez, iraultza horrek ez zuen norabide komunista eta internazionalistarik izan, planteatzen zuen erronkaren mailan, eta inperialismo iparramerikarrak eta tokiko oligarkiek odolez eta suz desbideratu eta zanpatu ahal izan zuten. Izan ere, berriz ere indar integristetan eta Israelgoetan oinarrituta, kaosa eta zatiketa eragin zuten Libian, Siriako gerra erreakzionario basati suntsitzailea, edo junta militarrak eta diktadurak, Egiptoren eta Tunisiaren kasuan bezala.
Bestalde, Al-Assaden erregimenak ez du zerikusirik sozialismoarekin, batzuek sinestarazi nahi zuten bezala. Errusiak Assaden taldeari eutsi zion Siria funtsezko zutabea izan delako Ekialde Hurbilean dituzten interesentzat, baina erortzen utzi dute Washingtongo eta Israelgo agenteen eraso militarra geldiarazteko ezintasunaz jabetu direnean eta beren ahaleginak Ukrainan lurralde-irabaziak sendotzera bideratuta daudenean. Orain erlojuaren kontra negoziatzen ari dira herrialdea menderatzen duten fakzio berriekin, HTSko integristak barne, euren base militarrak mantentzeko eta euren interesak erabat kaltetu ez daitezen lortzeko. Baina ez da erraza aurreikustea zer gertatuko den eta lortuko duten ala ez.
“Erresistentziaren ardatz” deritzonak, ezkerreko alderdi batzuek mendebaldeko inperialismoaren aurkako alternatiba iraultzailetzat loriatu zutenak , Gazako genozidio sionista geldiarazteko, Israelek Libanon esku hartzea eragozteko edo Siriako Gobernu giltzarri bat sostengatzeko ezintasuna erakutsi du. Txinak eta Errusiak Israelekin harreman diplomatikoak eta komertzialak izaten jarraitzea, bere interesak askapen nazional eta soziala ez diren seinale nahiko argia da.
Agian, Txinak eta Errusiak Israelekin mekatal harreman eta diplomatikoak izaten jarraitzea, eta Tel Aviveko erakunde sionistari enbargo ekonomikoak edo petrolio-hornikuntza ezartzeko mugimendu esanguratsurik egin ez izana, edo herri arabiarrei beren gobernuen eta oligarkien aurka altxatzeko dei kementsua egin ez izana, argi eta garbi dago haien interesak ez direla emantzipazioa eta askapen nazional eta soziala, baizik eta interes ekonomiko eta geoestrategikoen agendak markatzen dituenak. Azken batean, potentzia inperialista gisa dituen helburuak ez dira klaseen arteko borroka sustatzea edo iraultza bultzatzea.
Jakina, Txina garai batean Washingtonen aliatu lehialen eremuan sartu izana mugimendu horien atzean. Beijingek Saudi Arabiaren eta Iranen artean egindako “berradiskidetzea” kolpe latza izan zen. Riad, XX. mendean, AEBen aliatu erabakigarria izan zen mundu arabiarrean, eta, horrez gain, bere ordena ekonomikoaren funtsezko atala bihurtu zen, petrodolarra ezarrita.
Saudi Arabiako monarkia LPEEn Washingtonen aurka matxinatu eta Errusiaren arrastoari jarraitu izana, edo Txinako bazkide estrategiko bihurtu izana, Beijing petrolioz hornitzeko akordio historikoak sinatuz eta truke komertzial hori yuanetan ordaintzea, irensteko apo lodiegia da. Horrek guztiak, AEBek Iraken izandako porrot militarren testuinguruan kokatuak, aiatolen erregimena indartzeko baino ez zuen balio izan, Golkoko monarkiei arazo larriak sortuz, eta bereziki Kabulgo tropa estatubatuarren ihesaldi desordenatu eta lotsagabeak, agerian utzi zuen inperialismo iparramerikarraren ahultasuna eta potentzia gisa zuen fidagarritasun falta.
Izan ere, 2023an, Saudi Arabiak Siria Arabiar Ligara itzultzea sustatu zuen, eta bost urte lehenago, Arabiar Emirerri Batuek (EAU) Al-Assaden erregimenarekin zituen harremanak berrezarri zituen. Golkoko monarkien etsai sutsua izan zena, Siriako gerra zibilean parte hartu zuena, bere kontrako fakzio integristak armatuz eta babestuz, Txinarekin sortzen ari ziren negozio berri eta onak aurreikustean berriz ere onartua izan zen.
Defentsarik onena eraso ona da
AEBk Ekialde Hurbilean izan duen eragin galera bizkorrak, ehunka mila milioi dolar inbertitu ondoren Ukrainan izan duen hondamendiak larriagotuta, eragin zuen AEBko inperialismoak Hamasen urriaren 7ko operazioa baimentzea erabaki izana. The New York Times-ek eta komunikabide israeldarrek jakitera eman dutenez, erasoaldi horrek zerbitzu sekretu sionistak eta CIAk xehetasunez ezagutzen zituzten, baina Netanyahuri Gazan genozidio lazgarria egitea erraztu zion, baita autodefentsa-eskubidea zitalki aldarrikatuz justifikatzea ere nahiz eta potentzi kolonialista horrek lurralde palestinarrak okupatu dituen eta azken hamarkadetan mota guztietako krimenak egin dituen.
AEBen eta Tel Aviven bilakaera militarista ez da berriro azaldu behar. Netanyahuk eta bere aliatu supremazistak Gobernuan egiten duten guztia ezinezkoa litzateke Estatu Batuetako Administrazioaren oniritzirik gabe. Washingtonek Palestinako herriaren odolez zikinduta ditu eskuak, eta Sirian gertatzen dena ezin da azaldu haren laguntzarik gabe. AEBetako inperialismorako sortu den abaguneaz sakonki baliatu du. Eta dinamika horretan, garbiketa etnikoa eta Israel Handia bultzatzen duten indar sionistak konfiantzaz eta erabakitasunez beterik sentitzen dira.
Iranekin gerra ireki bat eragiteaz asko arduratzen ari diren arren, munduko ekonomiarentzat hondamendia izango litzatekeena, estrategia bat diseinatu dute laguntza puntu guztiak kolpatzeko. Eta orain arte, esan beharra dago, arrakasta izan dute. Lehenik Hamas, gero Hezbola eta orain Siriako erregimena.
AEB eta Israel sakon inplikatu ziren Siriako gerra zibilean, hainbat fakziori lagunduz, ISISeko integristak barne. Craig Murray diplomatiko ohi eskoziarrak Ekialde Ertaineko aniztasunaren amaiera-n adierazi duen bezala: “Duela ia hamarkada bat AEBetako Kongresuan testigantza bat izan zen: ordura arte, 500 milioi dolar baino gehiago gastatu ziren Siriako indar matxinoei laguntzeko, eta israeldarrek zerbitzu medikoak eta bestelakoak eman dizkiete jihadistei, bai eta aireko laguntza eraginkorra ere” [1].
Esku-hartze honen beste puntu nagusia Turkia izan da, AEBren aliatu historikoa eta NATOko kidea, HTSko integristak eta beste fakzio batzuk finantzatu eta armatu dituena urteetan zehar, praktikan talde horiek kontrola mantentzen zuten Siria iparraldeko eskualdeak administratuz. Argi dago Turkia ez dela horrelako operazio batean murgildu AEBekin xehetasunez diseinatu gabe. Ez aipatzearren Ankarak Tel Avivekin dituen harreman komertzialak indartu egin direla, Gazan genozidio sionista eta Erdoganek zabaldutako demagogia gorabehera.
Turkiak bere protagonismoa sendotu du goraka doan potentzia erregional gisa. Nazioarteko eszenan bere berehalako interesen arabera maniobratzen duen aldi berean, adibidez Putini mendebaldeko zigorrak saihesteko kanalak emanez, Ankarari bere ekonomia dinamizatzeko aukera ematen diona zailtasun une batean, NATOren barruan mantendu da eta ez ditu hautsi AEBetako inperialismoarekin dituen lotura historikoak.
Erdoganek oso emaitza txarrak lortu zituen azken udal hauteskundeetan — Herriaren Alderdi Errepublikanoak (CHP) garaipen handia lortu zuen Turkiako presidentearen AKP alderdiarekiko —, eta etxeko arazoetatik arreta desbideratzeko eta aspalditik nahi dituen bi helburu lortzeko aukera ikusi du: lau milioi errefuxiatu siriarrak bere lurraldetik kanporatzea eta Siriako komunitate kurduak eta, ondorioz, PKK Turkian militarki kolpatzea. Hori guztia nazionalismo turkiar arbuiagarrienaz nahastuta.
Argi dago, halaber, Al-Assad boteretik kentzea lehen mailako faktorea dela Ukrainako gerrari amaiera emateko berandu baino lehen irekiko den negoziazioan. Trumpek demagogikoki aldarrikatzen badu ere hori ez dela AEBren borroka, Siria funtsezko gunea da, ez bakarrik bere baliabide naturalengatik edo kokapen estrategikoagatik, baizik eta Errusiarentzat lehen mailako aliatua zelako eta Afrikan esku hartzeko azpiegitura militar garrantzitsuak eskaintzen zituelako.
Era berean, ez da kasualitatea kolpe horren ondoren Trumpek Moskuri eta Beijingi Ukrainan su-etena eskatu izana. Iparramerikarren inperialismoak negoziazio horretarako dituen baldintzak, oso zailak izaten jarraitzen duten arren, apur bat hobetu dira gertakari horien ondoren.
AEBetako inperialismoaren eta haren aliatuen aurrerapen politiko horrek ondorioak izango ditu, baina, jakina, egoera laster egonkortu daitekeela pentsatzea utopia bat da. Oraingoz, integrista siriarrak irudi aldaketa garrantzitsu bat jasaten ari dira, iritzi publikoaren aurrean pasarazteko, herrialdea bake-etapa berri baterantz gidatzeko gai den “pertsona moderatu” gisa. Baina, egia esan, prestatzen ari direna da Siriaren lurralde-banaketa aldaketa sustatu duten potentzien artean.
Gerra eta kaosaren aurrean, borrokatu Ekialde Ertaineko Federazio Sozialistaren alde!
Ekialde Hurbilean gertatzen ari den borrokak, urtebete pasatxoan herri palestinarraren aurkako genozidio basati batekin eta Errusia, Iran eta Txinaren funtsezko aliatu baten erorketarekin amaitu denak, munduko nagusitasunaren aldeko borrokaren izaera basatia erakusten du.
AEBk kolpe esanguratsua eman du eta argi uzten du Beijingek nahi duen nagusitasuna lortzeko bidea ez dela xamura izango. Txinak bere indar ekonomikoan oinarritu nahi izan du Ekialde Hurbilean indar korrelazio berri bat ezartzeko, baina AEBk ez du onartuko sartze hori “lasaia” izatea. Washingtonek gogor borrokatuko du eta, ikusten dugunez, ez dute zalantzarik izango eskualdean suntsipena ereiteko.
Kaosaren estrategia honetan, Israelen papera erabakigarria da.
Bloombergek, finantza-aholkularitzan aritzen den konpainia estatubatuarrak, American Enterprise Institute think tank delakoaren bidez, Siriako gertakarien balantze nahiko gardena argitaratu zuen: “Horregatik da Israel hain aliatu garrantzitsua AEBentzat: bere garaipenak porrot kritikoak direlako AEBen etsaientzat”.
Netanyahuren gobernu nazi-sionista indartuta atera da Al-Assaden erorketatik, eta hori, jakina, albiste izugarria da Palestinako eta Libanoko herriarentzat. Honen ondoren, Israel ez da hemen geldituko. Mendebaldeko “Israel Handiaren” ametsa, fanatiko sionisten asmo supremazista hori, bat dator argi eta garbi Ekialde Hurbileko interes estrategiko iparramerikarrekin.
Al-Assad erori egin da, baina Israelentzat ekimenari eusteak ziurtatuko dio epe laburrean zabaltzen ari den ziurgabetasunaz eta etsaien ahultasunaz baliatzea bere helburuetan aurrera egiteko. Netanyahuk Golango Gainetan kontrolatzen duen eremu berria aberatsa da uretan eta baliabide mineraletan.
Gazan genozidioa hasi zenetik, Israelek oso kolpe larriak eman ditu, eta Hamasen eta Hezbolaren ahalmen militarrak ahuldu ditu. Egia da Israelek zailtasunak aurkitu zituela Libanon aurrera egiteko, eta Gazan baino askoz ere soldadu hildako gehiago jasan zituela. Horrek agerian utzi zuen erreserbista-kopuru handiagoa FDIetan biltzeko erresistentzia zuela, baina Sirian gertatutakoak gehiago ahultzen du Hezbola. Lortutako su-etena kolokan da eta edozein unetan eten daiteke.
Hori guztia esanda, Ekialde Hurbileko egoera oso zaila da Washingtonentzat. Lehen aliatu sendoak zituzten, gobernuak kentzen zituzten eta txotxongiloak jartzen zituzten. Baina gaur egungo egoeran antzeko zerbaitek, aldaketa sakonak jasan dituen potentzien arteko indar korrelazioarekin, oso zail egiten du. Mendebaldeko inperialismoa eragin handia galtzen ari da Latinoamerikan, Afrikan, Asian… Egoera egonkortzea ez da batere erraza izango.
Siriako fakzio ezberdinek interes ezberdin eta kontraesankorrei erantzuten diete, eta Estatu Batuetako inperialismoak ez du haien arteko aliatu leial eta sendorik epe luzerako interesak ziurtatzeko. Une honetan ez da Assaden erregimenarentzat ordezko argirik ikusten, eta Siria indarkeria sektarioaren ugaltze berriak eta milizia ezberdinen arteko boterearen aldeko borrokak astindua izan daiteke, non Erdoganek ahal duen guztia egingo duen eragiteko. Ezin dugu ahaztu gerrak suntsitutako herrialdea dela, milioika errefuxiaturekin, krisi humanitario lazgarriarekin eta ekonomia zein azpiegitura garrantzitsuak suntsiturik.
Siriako garaipen hori gorabehera, AEBak porrot handiak jasotzen ari dira mundu osoan zehar, hala nola Hego Korean huts egin berri duen estatu-kolpea eta Ukrainako gerraren dinamika orokorra. Bidenek Afganistango hondamendia kudeatu behar izan zuen bezala, Trumpek gauza bera egin beharko du Ukrainan. Presidente berriak etengabe hitz egiten badu ere bere mugen barruan zentratzeaz barne-etsaia inolako begiramenik gabe kolpatzeko, klase menderatzaile estatubatuarraren beharrek kanpo-politika oldarkor batera bultzatuko dute.
Inperialisten arteko borroka areagotzen ari den garaia bizi dugu. Munduko gatazka beliko eta politiko nagusi guztiak lotuta daude. Munduaren banaketa berria eta mundu ordena berri baten ezarpena gerra eta biolentzia gupidagabeenaren bitartez bakarrik eman daitezke, arma nuklearretan oinarritutakoa barne. Txinak badaki bere indar ekonomikoak ez direla nahikoa mundu mailako superpotentzia eztabaidaezin bihurtzeko, eta horregatik hamar urtean gastu militarra % 60 handitu du. Nahiz eta oraindik AEBtik urrun egon, joera argia da.
Ekialde Ertaina munduko eta eskualdeko potentzia handien arteko liskarraren oldarkortasuna biltzen duen froga-bankua da, aliantza aldakorrekin eta oreka hauskorrarekin.
Kapitalismoak, egungo zahartzaro inperialistan, basakeria sakonenera bultzatzen ditu Ekialde Ertaineko herriak. Ez dago irtenbiderik ordena kapitalista eta inperialistaren pean. Horregatik, Mendebaldeko bota militaristak eta burgesia arabiar ustel eta morroiek zapaldutako herrien emantzipazioa ezin da beste potentzia batzuen eskutik etorri, hauek, erahilketa izugarriak utzi gabe, beren monopolio eta oligarkia kapitalistak markatzen dituzten interes ekonomiko eta politikoak baino ez baitituzte zerbitzatzen.
Siriako alderdi kurduen adibidea argia da. AEBrekin aliatzean Al-Assaden erregimenaren uztarri zapaltzailetik askatuko zirelakoan eta turkiarren erasoaldiari aurre egin ahalko ziotelaren ideia ameskeriarik faltsuena dela frogatu da. Ez, hori ez da bidea.
Palestinar herriak, libanoarrak, siriar herriak eta Ekialde Ertain osoak lidergo berri bat behar dute, bandera berri bat. Mula apaizen, Moskuko edo Beijingeko kapitalisten erregimen erreakzionarioen babesa bilatzea ez da irtenbidea, arazoaren parte baizik. Sozialismo internazionalistaren programa berriro altxatu behar da, hamarkada hauetan jasan dituen desitxuratzeak garbituz, ezker arabiarrak praktikatu dituen klaseen lankidetza hautsiz eta haiek armak dituztela argudiatuz talde integristen mende jartzeko estrategiaren porrota aitortuz.
Ekialde Ertaineko herriak erakutsi du Palestinaren askatasunarekiko konpromiso handia duela, eta sionismoaren aurkako borroka heroikoa, armak hartuz eta beharrezko sakrifizio guztiak eginez. Baina politika egokia behar da irabazteko, eta politika hori iraultza sozialistarena da, masa-borrokarena, ente sionistaren eta inperialismoaren konplize diren gobernu arabiarren agintetik askatzearena. Ekialde Hurbileko Federazio Sozialista izan behar da borroka erraldoi honen helburua, suntsipen eta sufrimendu orgia honekin amaitzeko irtenbide bakarra delako.
