Datorren ekainaren 9an egingo dira hauteskunde europearrak, eta inkesta guztien arabera, muturreko eskuinak aurrerapauso handia emango du. Giza eskubideen Europaz, ongizatearen gizarteaz eta demokraziaren defentsaz hitz egiten ziguten diskurtso haiek zein urrun geratzen diren oroimenean.
Gaur egun, Europako proiektua abortu politikoa da, aurreko mendeko hogeita hamarreko hamarkadako desberdintasunarekin eta pobretzearekin soilik konpara daitekeena, sistemaren zutabe izan diren alderdien krisi sakonarekin (eskuin kontserbadorea eta sozialdemokrazia), militarismoaren eta legedi arrazista eta antidemokratikoaren hazkunde esponentzialarekin, eta arbuiagarrien eran amaitu dute Gazako genozidio sionistari guztien bistara laguntza emanez. Aldagai horiek guztiak indartu egiten dira EBk potentzia inperialista gisa izan duen gainbeheragatik, Ukrainako gerraren emaitzak horren egiaztapena dira.
Testuinguru horrek argitzen du eskuin muturreko populismoaren aurrerapena bere aldaera nazional guztietan. Herrialde erabakigarrietan garaipena ziurtatuta dagoela dirudi. Frantzian, Rassemblement National de Le Penek, botoen % 30 baino gehiagorekin, Macronen alderdia bikoiztu daiteke. Italian, Melonik, Salvinirekin batera, erabateko garaipena lor dezake. Aukera ultraeskuindarrak Austrian, Belgikan, Txekiar Errepublikan, Hungarian, Herbehereetan, Polonian eta Eslovakian ere bozkatuenak izan daitezke, eta bigarren edo hirugarren postuan gera daitezke Bulgarian, Estonian, Finlandian, Alemanian, Letonian, Portugalen, Errumanian, Suedian eta Espainiako Estatuan.
Emaitza horiek eskuin muturra Estrasburgoko Parlamentuko lehen indar bihur lezakete, Europako Alderdi Popularra gaindituz, zatituta dauden bi taldeak elkartuz gero: Europako Kontserbadoreak eta Erreformistak, Vox-en eta Meloniren alderdiaren aukera, eta Identitatea eta Demokrazia, non Frantziako Rassemblement National eta Alemaniaren aldeko Alternatiba (AfD) kokatzen den.
Aurrerapen horrek agerian uzten ditu eskuin tradizionaleko alderdi burgesak, eskuin muturrarekin itunak haratago eramateko prestatzen ari direnak osasun-muga hipotetiko bati behin betiko alde batera utzita, Europako Parlamentuan bertan eta gobernu askotan aspaldidanik egiten ari diren bezala.
Ursula Von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak eta Espainiako PPko buruak akordio iraunkorrak adostu dituzte Melonirekin inolako arazorik gabe: "Ez zait eskuin muturreko beste alderdi batzuekin homologagarria iruditzen" adierazi du Feijook. Hori ikusita, Le Penek AfDrekin zuen aliantza hautsi du, Meloni eta Voxen taldean integratzeko.
Izan ere, eskuin kontserbadore tradizionala ez da gobernuko ezkerrak amesten duen "eskuin demokratiko eta modernoa", aitzitik, ez die eskuin muturreko alderdiei muzin egiten, eta, horrez gain, immigrazioaren aurkako diskurtso arrazista, sionismo genozidaren aldeko babes fanatikoa, txobinismo nazionalistari darion gerra inperialista eta militarismoa eta kristautasuna eta familia tradizionala irmo defendatzen ditu komunismoaren eta benetako ezker usaina duen guztiaren aurka.
Hauteskundeetako joera hori ez da Espainiako Estatutik at geratzen; izan ere, inkestek PPren garaipen eta Voxen igoera handi samarra aurreikusten dute. Feijook Pedro Sanchezen Gobernuaren aurkako plebiszitutzat ditu Europako hauteskundeak, bere erasoaldia gogortuz, eta Voxek kanpaina handikiro hasi du Madrilgo Vistalegre jauregia Europako eta munduko ultraeskuindar nagusienekin betez. Indartsu sentitzen dira eta egundoko erabateko garaipena lortu nahi dute.
Zer dago eskuin muturraren gorakadaren atzean?
Amesgaizto bat balitz bezala, 1930eko hamarkadako faxismoaren eta nazismoaren esperientzia barbaroaren ondoren kontinentetik ezabatuak ziruditen fenomenoak berriro sortzen ari dira. Baina, une historiko hartan gertatu zen bezala, igoera hori ez da kasualitatez gertatu. Europako kapitalismoaren krisiak, gero eta ahulagoa eta Munduan garrantzi gutxiagoa duenak, ezegonkortasuna, polarizazioa eta klase borroka gero eta bortitzagoa bultzatzen ditu.
Ukrainako gerra inflexio-puntua izan da, kontinenteko arazo ekonomiko eta sozialak biderkatuz, eta guztia inperialismo iparramerikarraren onurarako soilik. Alemaniak, Europako industria-eragileak, atzeraldiari eta inoiz izan ez duen bezalako krisi bati aurre egin behar dio, Bidenek hasitako merkataritza-gerraren ondoren AEBetara enpresa-deslokalizazio ugari egiteko mehatxuarekin. Frantziak atzera egiten jarraitzen du potentzia gisa, Afrikako bere antzinako lurralde kolonialetatik alde egin du, kanporatu izanaren lotsa jasan du Errusiaren eta Txinaren mesedetan. Bai Le Penek Frantzian bai AfDk Alemanian nazionalismo identitarioa eta aberriaren iragan loriatsuaren izenean, Ukrainako "bakearen" alde borrokatzeko deia egiten dute, demagogia Washingtonen aurka astinduz. Baina zaila da historiaren gurpilari atzera eginaraztea. Europako gainbehera geldiezinak eskuin muturraren hazkundea sustatzen du, baina aldi berean Europako ahulezia areagotzen du ere.
2008ko krisi kapitalista handiak Europar Batasunaren izaera agerian utzi zuen. Finantza-oligarkiaren eta monopolio handien proiektu horrek ez zuen zalantzarik izan aurrekontu publikoetako bilioiak erabiltzeko orduan, haien biziraupena eta irabazi lizunak bermatzeko. Aldi berean, austeritate-politika basatiak ezarri zituzten, langile-klasea eta gazteria miseriak hondoratu eta klase ertainetako sektore zabalak pobretu zituztenak. Errealitate hori gerora Ukrainako covid eta gerra inperialistaren krisiarekin sakontzen joan da eta, ondorioz, eskuin muturraren oinarria zabalduz joan da.
Ultraeskuinaren hazkundea kapitalismoaren usteltzearen eta demokrazia burgesaren muina hondatzen duen krisiaren emaitza zuzena da, sozialdemokraziaren politika ontzat eman dutenen porrot irmoaren emaitza, baina baita klase-lankidetza buru belarri defendatu dutenen eta sistemaren kudeaketan inplikatuta jarraitu duten sozialdemokraziaren ezkerreko alderdi guztien emaitza ere.
Burgesiako sektore garrantzitsuenek eskuin muturraren garaipenik une honetan nahi ez duten arren (adibidez, AfDren garaipena Alemanian), leherketa sozial baten eta kaleetako borrokaren gogortzearen beldurrez, enpresa handiek formazio horiekin dituzten loturak gero eta handiagoak dira, besteak beste, dagoeneko Europako herrialde askotan gobernatzen dutelako.
Demagogia erabiliz, bizi-baldintzak kaltetuta ikusi dituen erdi mailako populazio nahigabetua bere alde erakartzen du, baina baita erakartzen ditu enpresaburu txiki eta ertainen sektoreak ere, zeinak, Estatu Espainiarrean, Italian edo Portugalen gertatzen den bezala, higiezinen espekulazioaren edo nekazaritzako elikagaien industriaren eta turismoaren bitartez, inolako eskubiderik ez duen eskulan etorkin baten esplotazio basatiari esker dirutza handiak egiten ari diren. Antikomunismo amorratua lotuta dago sektore horiekin, kontrarreforma gehiago eskatzen baitituzte langile klasea neurri gabe zapaltzeko, edozein erregulazio motarekin amaitzeko (ingurumenekoa edo hirigintzakoa) eta zergak izugarri murrizteko, nahiz eta ondorioz gizarte-zerbitzuak eraistea izan.
Baina eskuin muturraren demagogia ez da sektore horien artean hedatu soilik, langile klasearen multzo atzeratu, desmobilizatu eta desmoralizatuen artean ere bai. Izan ere, horiek, desindustrializazioaren eta enpresen itxieraren ondorioz, eta gobernu kontserbadore zein sozialdemokratek bultzatutako lan eta gizarte eskubideen atzerakadaren ondorioz, etorkinen aurkako diskurtsoa beren gain hartzen dute, enplegu edo etxebizitza faltaren, zerbitzu publikoen saturazioaren edo gure auzoen hondatzearen errua egotziz.
Europako Alderdi Popularrak zein alderdi sozialdemokratek Batzordetik eta Europako erakundeetatik bultzatutako politikak bat datoz aldarri xenofobo eta arrazistarekin, nazionalista eta militaristarekin. Haiek dira duela urtebete baino gutxiago immigrazioari buruzko itun zital bat adostu dutenak, mugak are gehiago militarizatzen dituena; atxilotze-guneetako baldintzak kaxkartzen dituena, migratzaileek inolako eskubiderik ez duten kontzentrazio-esparruak baitira; edo Turkia, Maroko, Tunisia, Mauritania eta Libiako erregimen diktatorialak eta ustelak funts publikoz hornitzen jarraitzen duena, milaka errefuxiatu siriar edo afganiar atxilotu ditzaten, edo Saharaz hegoaldeko ehunka etorkin basamortura kanpora ditzaten heriotzara kondenatuz.
Gauza bera esan dezakegu EBren eta haren ordezkarien militarismoari eta inperialismoari buruz. Von der Leyenek eta Borrellek, eskuin "zibilizatuak" eta sozialdemokraziak, gerra iragarriz jo ta ke, Zelenskiren erregimen erreakzionarioa leporaino armatuz eta Ukrainan sarraskia luzatuz NATOren eta nagusi iparamerikarraren aginduei men eginez; Europako gizartearen militarizazioa eskatuz eta aurrekontu militarrak areagotuz, jakina, eskubide sozialen kontura; Gazako genozidio sionista inolako eragozpenik gabe babestuz eta Israelgo erregimenarekin harreman ekonomiko, diplomatiko eta militar guztiak mantenduz, bere lehen bazkide komertziala baitira; edo eskubide demokratikoei inolako eragozpenik gabe erasoz, Palestinarekiko elkartasun mugimenduarekin ikusi den bezala.
Eta gero ultraeskuinaren gorakadaz kexatzen dira. Hau zinismoa!
Sozialdemokrazia otanista ezgai eskuin muturrari aurre egiteko
Horrek azaltzen du sozialdemokraziak erreakzioa geldiarazteko duen erabateko ezintasuna. Eta horren adibidea dugu hemen, Espainiako Estatuan, Pedro Sanchez Europako itxaropen sozialdemokrata handia bihurtu dena. Ekainaren 23ko hauteskunde orokorretan garaipen estu-estua lortu arren, PSOE-Sumar Gobernuak etengabe pairatzen ditu hauteskundeetako porrotak, PPren eta Voxen aldeko bidea gero eta gehiago erraztuz. Atzerakada horren arrazoia, ordea, esaten denaren eta egiten denaren, diskurtsoen eta errealitatearen arteko koherentzia eza da. PSOEk eta Sumarrek egunero hitz egiten digute ekonomia ziztu bizian doala, eskubide berriak etengabe irabazten ari garela eta aurrekaririk gabeko aurrerabidea bizi dugula konbentzitzen saiatzen dira. Ezker parlamentario honen euskarria garen langile klasearentzat eta zapalduentzat diskurtso hori egunero bizi dugun errealitatetik oso urrun geratzen da.
Gobernu honek, eta aurrekoak Podemosekin, konpondu nahi zituen gaitz guztiak etengabe sakondu egin dira. Etxebizitzaren prezioak goia jo du, lortu ezina da milioika langile-familiarentzat; Yolanda Diazen lan-erreforma hutsalak ez du balio prekarietateari aurre egiteko; inflazio-igoerak soldatak gutxitu ditu milioika langile pobrezian hondoratuz, IBEX 35ek eta bankuek inoizko etekinak lortzen dituzten bitartean; pobrezian bizi diren haurren kopuruak markak hautsi ditu; turismo espekulatiboak baliabide naturalak xahutzen ditu eta ingurumena suntsitzen du, langileak beren hiri eta auzoetatik kanporatuz; Mordaza Legea ezkerreko borrokalarien aurka aplikatzen jarraitzen da, Zaragozako 6 gazte antifaxistak kartzelan sartu direnean ikusi den bezala; emakumearen aurkako indarkeria ez da eteten, eta justizia patriarkal gero eta atzerakoiagoa eta matxistagoa denak sustatzen du; eta gure kidekoak diren langile migratzaile zapalduak jipoitu eta hil egiten dituzte Melillako hesian. Hori da Gobernuaren hitz-jarioak estali nahi duen errealitatea.
Berdin gertatzen da Europako beste multzo sozialdemokrata handian, SPD eta Berdeak buru dituen Alemaniako Gobernuan, sionismo genozidaren aliatu europar handia, Ukrainako gerra inperialistaren defendatzaile handiena eta Zelenskiren zein Netanyahuren arma-hornitzaile europar nagusia bihurtu dena, eta etorkinen aurkako politikak okerragotzearen adibide.
Eerreakzioaren aurrerapena ezinbestekoa da eskuinaren antzeko politikarekin eta are gehiago immigrazioaren kasuan ultraeskuinaren antzeko politikarekin, non sozialdemokraziaren alternatiba berria den NATOren eta gerraren defentsa. Politika horiek langile asko eta bereziki gazteen gehiengoa politikatik urruntzen dute, egunero ezkertiarraren itxura egiten dabilen gobernuko ezker honekin eta une erabakiorretan kapital handiaren eta ipar amerikako inperialismoari men egiten diona.
Ultraeskuina kaleetan garaitu egiten da alternatiba iraultzailearekin
2008ko krisi kapitalistaren eztandaren ondoren, Europako kontinentean gertatutako matxinada sozial sakon baten lekuko izan ginen, eta horren ondorioz, sozialdemokraziaren ezkerraldean zeuden talde eta masa-mugimendu indartsuak sortu ziren: Syriza, Podemos, Die Linke Alemanian edo Corbyn Britainia Handian, Mélenchon eta Frantzia Intsumisoa... Hala ere, talde horietako gehien-gehienek marko kapitalista beren gain hartu zuten, erakunde eta gobernu burgesetan sartzea zela gauzak aldatzeko gakoa pentsatuz, kaleetako borroka bertan behera utziz, marxismoaren eta komunismoaren programarekiko edozein lotura hautsiz, eta bankuak eta monopolio kapitalista handiak beren politiken ontasunaz konbentzituz eta ez beldurtzen saiatuz. Gaur egun, planteamendu utopiko horiek guztiak talde horien hondakinen azpian lurperatuta daude. Horren adibide on bat Espainiako Estatuan dugu, Sumarekin, Yolanda Díaz buru duen eta IU eta PCE ere barne hartzen dituen alderdi multzoa, gai mamitsu guztietan PSOEri makurtu zaiona eta Podemos suntsitzeko kanpaina politiko eta mediatikoan ahari-buru gisa jokatu duena. Ezker horren bertuterik handiena bake sozialaren aldeko tresna izatea da eta, jakina, alderdi moratuarekin bizitako esperientzia politiko guztiarekin zerikusia dauka.
Podemosen krisiak agerian utzi du agintariek 2019an planteatutako hipotesiaren hutsala: "PSOEren Gobernuan sartu gara ezkerrera egitera behartzeko". Podemos kiskali da eta izugarri murriztu da bere sinesgarritasuna eta mobilizazio gaitasuna. Lau urteren ondoren, Sanchezek politika berberetan jarraitzen du, baina Podemos kiskali egin da gobernuan parte hartu ostean, eta sinesgarritasuna eta mobilizatzeko gaitasuna nabarmen murrizteko baino ez du balio izan.
Irene Monteroren hautagaitza da, zalantzarik gabe, Parlamentuan ordezkaritza duten indarren hauteskunde hauetan ezkerrena izango dena, eta dozenaka mila aktibistek, borrokalarik hautestontzietan babestuko dutena. Zalantzarik gabe, Irene Monterok, Berdintasun Ministerioaren buru zela, benetako lege eraldatzaileak bultzatu zituen, nahiz eta azkenean PSOEk eta erreakzioak gozoago bihurtu edo eraitsi zituen. Baina sakoneko kontua ez da Berdintasun Ministerioaren kudeaketa edo diskurtso erradikalagoa erabiltzea, baizik eta Ministroen Kontseiluan urteetan defendatu den politika osoa, onartu dena eta Podemosek bere egitasmoen kontra onartu dituen erabakiak.
Egia da orain Podemoseko buruzagiek ozen hitz egiten dutela genozidio sionistaren aurka eta Israelekin harremanak etetea eskatzen dutela, edo kasu askotan PSOEren politiken aurka gogor egiten dutela. Baina berdin izango zen Ministroen Kontseiluan postu bat utzi izan baliete? Israelek Gazan egiten duen erasoaldiari eusteko Maó NATOren base gisa erabili izanaren albisteak, Ministroen Kontseiluan Podemosekin onartutakoak, agerian uzten du hori. Sinesgarritasun falta horrek azaltzen du non dauden.
Ahal Duguk eta Irene Monterok diputatu bat edo bi lor ditzakete, eta positiboa izango da, zalantzarik gabe. Gobernutik kanpo jarrera kritikoa dute Sumarrek PSOEren aurrean duen menpekotasunaren aurrean edo ERCk edo EH Bilduk Pedro Sanchezekin duen lankidetza leialaren aurrean. Hala ere, iraganeko akatsetatik ondoriorik ateratzen ez bada, ulertzen ez bada borroka kaleetan dagoela, eta ez Parlamentuan, eta are gutxiago Europako Parlamentuan, ezin izango da diskurtsoetatik ekintzara igaroko den borroka-organizazio bat berreraikitzea.
Hauteskundeetako perspektiba horiek gorabehera, komunista iraultzaileok uste dugu klase-borroka lau edo bost urtean behin bozkatzea baino zerbait gehiago dela. Eta horrela ikusten ari gara egunez egun, herriak sortu duen herri palestinarrarekiko elkartasun-mugimendu itzelarekin, zuzenean esku hartuz, orain unibertsitate-campusak okupatuz eta gure gobernuak seinalatuz, direla ultraeskuindarrak, kontserbadoreak edo sozialdemokratak, genozidioaren konplize gisa. Premiazko mugimendua da, gobernuko ezker horretatik kanpo altxatzen ari dena. Ezker horren politika kretinismo parlamentariorik okerrenera eta 78ko erregimenaren baldintzarik gabeko bake sozilaren defentsara murriztuta dago.
Langile klaseak eta gazteok, historiako beste garai batzuetan bezala, nahiz eta ezbeharrak eta etsipenak izan, bidea irekiko dugu klase borrokaren bidez, ultraeskuinari eta erreakzioari benetako alternatiba sozialistarekin aurre eginez, ugazaben, bankarien eta kapitalista handien interesak salatuz. Populazioaren gehiengoa langile klasea gara eta borrokatuko dugu sortzen dugun aberastasun itzela desjabetu ez diezagun plutokrata taldeak gobernu kapitalisten eskutik munduan miseria, gerra inperialistak eta genozidioak zabaldu dituenak.
Ultraeskuinaren aurka, kapitalismoaren aurka, komunista iraultzaileekin antolatu!
Bat egin Ezker Iraultzailearekin!