Gasteizko Michelineko ESK, LAB eta CGTko ordezkari sindikalak elkarrizketatu ditugu. Langileek borroka eredugarria garatu dute hitzarmen eta soldata duinen defentsan.
Euskal Herria Sozialista: Zerk eragin du Michelinen ikusi dugun langileen leherketa?
Iker Pérez (ESK): Lantegiaren barruko baldintzak funtsezkoak izan dira gatazka honetan. Denbora luzez soldatak eta bestelako lan baldintzak galdu ditugu. Haserre giroa aspalditik ari zen sortzen; izan ere, ez dira berreskuratu erosteko ahalmenaren mailak eta ez dira bete aurreko akordioak, hala nola soldata-igoerak KPIarekin lotzea, lanaldia murriztea eta soldata-eskalak kentzea. Plantillari eros-ahalmena berreskuratzeko eta hobekuntzak berrezartzeko beharra transmititzen saiatu ginen, KPIarekin lotzea esaterako, baina enpresak hasieratik egin zuen aurka, eta horrek langileen artean samin handia sortu zuen. Gure lan baldintzak hobetzeko lerro gorriak ezarri genituen. Hala ere, kontziliazioaren sindikatuek ohartarazi ziguten lerro gorriak jartzea “arriskutsua” zela eta enpresa ez zela egongo baldintza horietan negoziatzeko prest. Nahiz eta plataforma bateratu bat eratzea lortu genuen, enpresak hasieratik ezetsi zituen gure proposamenak.
Rubén Sánchez (CGT): Hain zuzen, gure lan-eskubideetan beherakada nabarmena izan dugu, bai soldatari dagokionez, bai familia eta lana uztartzeari dagokionez. Soldata justuak nahi ditugu, gure lana islatzen dutenak eta bizitza duina izateko. Gainera, gure lan eta familia bizitzaren arteko oreka behar dugu, gure familiekin kalitatezko denbora igaro ahal izateko. Grebak %90eko jarraipena izan du, eta egun batzuetan gehiago. Horrek argi erakusten du plantillak Aski da! esan diela enpresak inposatutako baldintzei.
Unai Arregi (LAB): Greba faktore konbinazio batek eragin du. Alde batetik, patronalak proposatutako akordioa lotsagarria izan da, eta fabrikako lan baldintzak nabarmen okertu dira azkenaldian. Ekonomikoki galtzen joan gara, lan baldintzek okerrera egin dute eta lanaldiak handituz joan dira pixkanaka. Leherketa sozialeko puntura iritsi ginen, eta galdutakoa berreskuratzeko neurriak hartzea erabaki zuten langileek. Ez dugu ezer berririk eskatzen, azken hitzarmenetan galdutako baldintzak berreskuratu besterik ez dugu egin nahi.
EHS: Zein ekintza proposatu dituzue, eta zer babes izan duzue plantillaren aldetik?
Iker Pérez (ESK): Langileen artean izan duen eragina ezin hobea izan da. Haserre sentimendu orokorra dago, eta hobetzeko eskaera handia. Hasieratik, enpresaren proposamenaren aurka ofentsiba abiarazteko beharra ikusi genuen, eta hasierako batzarrean mobilizazio-datak azaldu eta adostu ziren. Plantillaren erantzuna oso positiboa izan da eta gatazkaren garapena eredugarria izan da. Hemendik aurrera, eta CCOOk, UGTk, CSIFk eta CCMk akordioa sinatu ondoren, lanean ari gara plantillak Gasteizen batzar lotesle bat izan dezan, zentro arteko batzordetik ateratzeko erabaki ahalmenarekin. Negoziazioak Gasteizen egitea nahi dugu, han baitago gure lantegia. Langileek babes handia eman diote aldarrikapen horri. Argi utzi nahi dugu hau dela bidea, ez dago besterik.
Rubén Sánchez (CGT): Maiatzaren 17an batzar orokorrerako deia egin genuen, enpresak proposatutako akordioa baloratzeko. Batzar horretara 1.000 langile inguru joan ziren, proposamen horrekin erabat haserre. Oso batzar eraikitzailea eta parte-hartzailea izan zen, eta handik sortu ziren egin genituen mobilizazioak. Manifestazio batekin hasi ginen, eta ondoren lau eguneko greba-deialdia egin genuen. Tailer guztietan %90etik %95era bitarteko jarraipena izan zen, eta horrek argi utzi zuen plantilla ez zegoela ados enpresaren eskaintzarekin eta mobilizazioekin jarraitzeko prest zegoela. Pozik nago, ordezkari gisa urte gutxi daramatzadan arren, eskubideen galera ikusi dut hitzarmenez-hitzarmen. Bazegoen bake sozial moduko bat, plantilla osoari eragiten ziona, bake sozialaren sindikatuek beren nahierara egiten eta desegiten baitzituzten akordioak enpresarekin. Baina orain neurriak hartu ditugu eta mobilizatu egin gara. Zalantzak nituen aurreko urteetan bizi izan dugunaren ondoren lortzeko gai izango ote ginen, baina pozik nago plantillaren erantzunarekin. Sindikatu kotziliatzaileen etsipen horrekin hautsi dugu. Uste dut hau dela jarraitu beharreko bidea
Unai Arregi (LAB): Hasieratik, sindikatu gisa izan dugun asmoa plantillak mobilizazioekin bat egitea eta iniziatiba hartzea izan da. Langileak protesten buru izatea nahi genuen eta erantzuna masiboa izan da. Makina gehienak geldirik zeuden, behin behineko langile gutxi batzuk bakarrik lanean ari zirela. Enpresak aurkeztu zituen jarraipen-datuak barregarriak ziren, bulegoetako langileak, erdi mailako koadroak, zuzendariak...kontatzen zituen, eta zifrak apaindu. Maniobra horiek guztiak gorabehera, greba-egunetan ekoizpena erabat gelditu zen.
EHS: Zer balorazio egiten duzue enpresarekin sinatutako azken akordioari buruz erreferendumaren maniobra egin ondoren?
Rubén Sánchez (CGT): Uste dugu sinatutako akordioa, patronalaren ildoan dauden sindikatuek kontrakoa esan arren, oso mugatua dela eta ez dituela ia jasotzen langileek mobilizazioetan defendatu dituzten aldarrikapenak. Azkenean kontzesioak ematen ari zitzaizkigula zirudien, baina, egia esan, eskaera horietako asko lehendik ere bagenituen. Adibidez, lanaldi-murrizketa aipatu zuten, baina, egia esan, Team Buildingen lanaldi bakar bat kendu zuten, produktibitateari nabarmen eragiten ez diona. Eros ahalmenari dagokionez, %9ko soldata galera izan dugu azken hitzarmenetik, eta konpondu gabe geratu da.
Unai Arregi (LAB): Ez da egia sinatutako akordioak plantillaren aldarrikapenak jasotzen dituela. CCOOren adierazpenek ez dute errealitatea islatzen. Hobekuntzak mugatuak izan dira eta ez dituzte betetzen galdutako eros-ahalmena berreskuratzeko eskakizunak. KPIari lotutako bermea sartzea lortu zen, baina bi urtero %2ko mugarekin, eta hori ez da nahikoa. Michelinen soldata eskala bikoitza kentzeko borrokatzen jarraitzen dugu, eta, gainera, Team Building ezabatzea lortu den arren, ez da gainerako langileen lanaldia murriztu.
EHS: U-23 ondoren erreakzioko gobernu bat izateko aukeraren aurrean, zer sindikalismo mota behar dugu patronalaren eta eskuinaren erasoei aurre egiteko?
Iker Pérez (ESK): Michelin bezalako gatazketan markatu dugun bidea bide egokia da, plantillak borrokatu eta mobilizatzea. Etorkizunari dagokionez, badakigu erronka garrantzitsuei aurre egingo diegula, eskuineko gobernu posible batekin, baina lehen lerroan egongo gara langile klasearen interesak defendatzen. Eskuinak erakutsi du kaltegarria dela langileentzat, lan erreformak eta murrizketak ezartzen dituen heinean. Gure eskubideen aurkako edozein neurriren aurka egongo gara, eta sindikalismo borrokalari eta konprometitu baten alde borrokatzen jarraituko dugu. Michelinen kasuan, borroka eta mobilizazioarekin, enpresa negoziaziora itzultzera behartu genuen, azken 30 urteetan ez bezala, eta aurrekoa baino proposamen hobea aurkez zezan lortu genuen, nahiz eta esan dugun bezala nahikoa ez izan. Oso balorazio positiboa egiten dugu plantillan eraikitzea lortu genuen konfiantzazko giro indartsuarekin, horrekin enpresak ezin izan baitu amaitu. Borroka hori ez da alferrik galduko jendearen kontzientzian.
Rubén Sánchez (CGT): Beti egon gara gure lan baldintzak eta baldintza sozialak bere horretan mantentzearen alde. Ez gaude prest horiek kentzen edo murrizten uzteko. Indarra egin dezakegun instantzia guztietan egongo gara. Hori egiteko modu bakarra elkartzea eta kalera ateratzea da, gobernuei eta patronalari okerreko bidea hartzen ari direla erakusteko. Bide horretatik jarraitzea erabakitzen badute, aurrean aurkituko gaituzte eta ez gaituzte geldituko. Borrokarako sindikalismoa behar dugula uste dut, aurre egin eta eusteko prest dagoen sindikalismoa. Michelin eta Mercedesen kasuak horren adibide garbiak dira. Garai zail hauetan sindikalismo mota hori behar da. Ezin dugu onartu gure konkistak galtzea haien alde borrokatu gabe.
Unai Arregi (LAB): Esan duzun bezala, inkesta guztiek eskuinaldeko agertoki bat planteatzen dute, horrela ez izatea espero dugu, baina, hala ere, gu aurrean egongo gara beti. Badakigu eskuinak gobernatu duen guztietan ez duela indarrik gorde lan erreformen, murrizketen eta abarren bidez erasotzeko, baina gu beti aurrean izango gaituzte, neurri horien aurkako borroka eginez.