Emaitza hauek argi erakusten dute eskuin mutirraren aurkako borrokan zerk balio duen eta zerk ez.
Eskuin muturreko erreakzionario honek hauteskundeak irabazi izana oso abisu serioa da mundu osoko langile eta gazteentzat. Ezin dugu arinkeriaz hartu. Azaleko analisiek ez dute balio, auziaren muinari heldu behar zaio. Munduko lehen potentzia kapitalistan Trumpek lortu duen arrakastak areagotu egin dezake, behinik behin, nazioartean eskuin muturraren hauteskundeetako aurrerakada.
Askok Trumpen amaiera iragarri zuten, isolatuta zegoela zioten, ez omen zuela nahikoa babes AEBetako klase agintarian eta alderdi errepublikakoan bertan. Baina ez dute soilik huts egin Kamala Harrisen itzulera aurreikusi zuten prentsa liberalaren eta sozialdemokraziaren soldatapeko akolitoen iruzkinek. Beste hitzontzi batzuk ere (nork daki zergatik euren buruak “teoriko marxistatzat” jotzen dituzte) ez dira gai izan trumpismoa bultzatzen duten indar sozial eta politiko indartsuak serioski interpretatzeko. Emaitzek zur eta lur utzi dituzte.
Itxuraz “serioagoa” den prentsak Trumpen izaera antiestablishment-a azpimarratzen du azalpen bat emateko. Ezkerreko eremuan ere ez dira gutxi izan beren posizioak finkatzeko prentsa horretan oinarritu direnak, eta beren kabuz pentsatzeko ezgai, mantra berberak errepikatzen dituzte papagaioak bezala. Oso erraza da titular bat egitea formula irensgarri batekin. Askoz zailagoa da azterketa materialista sendoa ematea, horretarako pentsatzeko alferkeria gainditu behar baita.
Garaipen horrek erakusten du, lehenik eta behin, kapitalismo estatubatuarraren krisiaren sakontasuna, mundu mailako eszenan duen gainbehera eta potentzia inperialista gisa porrot sendoak jasotzen ari dela; horrek guztiak polarizazio politiko eta sozial bortitza eragin du, herrialdea goitik behera eta kostaldetik kostaldera zeharkatzen duena.
Bigarrenik, demokraten politika neoliberalen eta gerrazaleen porrot izugarria azaleratzen du, aurreko adierazpen askotan adierazi dugun bezala, Palestinako herriaren aurkako genozidio sionistan konplize estrategiko gisa jokatzen duen elite ustel baten ordezkariak baitira. Eta porrot hau Bernie Sanders eta Alexandria Ocasio-Cortezen inguruan antolatutako ezker erreformistarena ere bada, zeinak ezkerreko alternatiba independente bat altxatzeari uko egin eta Joe Biden eta Kamala Harrisi emandako babesarekin bidea erraztu baitu trumpismoa langile klaseko sektoreen artean elikatu dadin.
Trumpek aise irabazi du, emaitza historikoak lortuta. Adierazpen hau idazteko unean egindako zenbaketa ofizialaren arabera, 72.741.495 boto (%50.9) jaso ditu, eta Kamala Harrisek, berriz, 68.079.359 (%47.6). Gehiengoa lortu du Senatuan eta ia seguru Ordezkarien Ganberan, baita Estatuko organo garrantzitsuenen kontrola ere. Eta hori guztia AEBetako historiako bigarren parte-hartzerik handiena izan duten hauteskundeetan, 2020ko norgehiagokaren atzetik.
“Swing states” deiturikoek (garaipena erabakitzeko funtsezko estatuak) Make America Great Again (Amerika handi egin berriro) leloaren alde egin dute. Boto trumpistak aurrera egin du orain arte eragin handirik lortu ez zuen sektoreen artean. Boto latinoa, boto gaztea, emakumeen botoa eta pobretzeak hainbeste suntsitu ez duen langileriaren botoak dira. Egiazki nabarmen gainditu ditu landako erdi mailako geruzen eta krisi sozial eta ekonomikoak kolpatutako langile-familia atsekabetuen mugak, oinarri sozial trumpistaren zati aktiboago eta zaratatsuagoarenak alegia. Demokraten demagogia “progrearekin” eta politika kapitalistekin nazkatuta dauden langile geruzen artean gero eta babes handiagoa lortu du.
Trumpismoa bultzatzen duten indarrak
Gauzak diren bezala esan behar dira, ezin da irudi idiliko bat proiektatu. Trumpek ordezkatzen duen antiestablishmenta Javier Milei, Marie Le Pen, Giorgia Meloni, Santiago Abascal edo Alemaniako eta Austriako ultraeskuineko buruzagienaren parekoa da. Eskuin muturreko demagogoak dira, demokrazia burgesaren erakundeekiko eta politiko tradizionalekiko amorrua erabiltzen dutenak beren programa kapitalista, arrazista, matxista eta bereziki antikomunista zabaldu ahal izateko.
Ez dira inolaz ere bazterreko elementuak, ez dira outsider-ak. Egungo ekosistema politikoaren funtsezko zatia dira, eta beren herrialdeetako klase agintariaren sektore garrantzitsuen babes nabarmena jasotzen dute. Gauzak nahastea eta elementu horiek langile klasearen etsai deklaratu gisa ez salatzea edo, okerrago, aprobetxa daitekeen “erradikalizazio antisistema” bat islatzen dutela pentsatzea, besterik gabe, historiatik ikasteari muzin egitea da.
Hogeita hamarreko hamarkadan, Alemaniako naziek eta Italiako faxistek ere bazuten establishment-aren aurkako aldarri osatua. Demagogia soziala egiten zuten eta sistemarekin desengainatuta zeuden sektoreen babesa urratzen zuten. Taldetxoak bezala hasi ziren, baina kapitalismoaren krisia garatu ahala eta ezkerrak akats sakonak egin ahala, euren oinarri soziala zabalduz joan ziren, euren herrialdeetako burgesien babesa lortuz.
Garai hartan eskuin muturraren eta faxismoaren fenomenoa aztertu zuten militante eta teorialari marxista bikainak ez ziren azaleko irakurketekin konformatu. Fenomenoaren klase izaera azaldu zuten eta ekintzarako programa bat altxatu zuten, hil ala biziko mehatxu horri aurre egiteko. Demagogia faxistaren tranpa esplikatu zuten, eta etsipen kontrairaultzailearen alderdi gisa seinalatu zituzten. Azken batean, langile mugimendua eta haren erakundeak azkenera arte eta erabat zapaltzeko prest zeuden antolakunde politikoak ziren eta klase menderatzaileak beste aterabiderik ez zuenean horiei heldu zien.
Bistan denez, ez gara planteatzen ari diktadura faxista baten ikuspegia epe laburrean AEBetan inposatu daitekeenik. Hori baztertuta dago, mugimendu iraultzailea eragingo lukeelako trumpismoaren aurka manifestatu diren dozenaka eta dozenaka milioi langile eta gazteren artean, ez hautestontzietan bakarrik, bereziki kaleetan. Baina gure betebeharra da gertaera horien garapen dialektikoa ikustea, eta edozein ikuspegi mekaniko eta erredukzionistatik ihes egitea. Arriskua hor dago, eta ez du balio Trump edulkoratzeak. Eskuinerako biraketa dago burgesia txikiaren eta atsekabetutako langileen geruza zabalen artean. Ekintzen garapen arriskutsu horri ekintzarekin eta programa tinko batekin erantzutea da betebeharra.
Donald Trumpek AEBetako presidentetza berreskuratu du, Etxe Zuritik igaro ondoren. Legegintzaldian eraso gogorrak egin zituen langile klasearen eta askatasun demokratikoen aurka, emakumeen eskubideen aurka eta ofentsiba supremazista eta arrazista altxatu zuen, jakina, aldi berean, korporazio handien poltsikoak ederki betez. Kontua da emaitza historikoak lortu dituela, eta nabarmendu behar da milaka faxista armatu Kapitolioa erasotzera eraman eta horregatik epaitua izan ondoren lortu dituela.
“Garaipen politikoa da” zioen handikiak prentsaurrekoan, eta, noski, hala da. Tribunan harro agertzen zen Trump orain duela zortzi urte baino indartsuagoa da, Alderdi Errepublikanoa erakunde otzan bihurtu baitu, desafiatzen saiatu ziren aurkari apurrak birrinduz. Bere figuraren atzean masa mugimendu bat altxatzen da, hautetsontzietatik kaleetara eta ekintza zuzenera, eta alderantziz, igaro dena. Administrazio demokrataren hondamendia abileziaz baliatu du sektore berrien artean aurrera egiteko.
Ikerketa askoren datuek azaltzen dute errenta ertainen artean duen sarpena, non Trumpen babesa indartsu sendotzen eta hazten ari den, eta bereziki errenta baxuenen artean. Aldiz, demokratak errenta altuenen artean bakarrik hazi dira. [1]
Mundu osoko eskuin muturraren artean ikusten dugun dinamika bera da. Eta logikoa da. Aurrerakada hori hainbat faktoreren konbinaketatik eratortzen da: mendebaldeko kapitalismoaren kolapsoa eta mundu mailako nagusitasuna eztabaidatzen duten potentzia berrien agerpena; burgesia txikiak lan-indar etorkinaren esplotazioa gogortzeko duen beharra, aberastasun gehiago pilatu eta bere bizi mailari eutsi nahi badio; Estatuaren egitura sozialek txirotutako eta inolako babesik ez duten langile-sektoreen etsipena. Eta horren aurrean, ezker erreformista ezgauza agertzen da, gainbeheran eta usteltzen ari den demokrazia kapitalista baten abokatu gisa.
Zentzugabea da pentsatzea Trumpek klase agintariaren artean babes sendorik ez duela eta burgesia blokean bere aurka dagoela, ezin duelako kontrolatu eta agenda isolazionista duelako. Trump klase kapitalistaren parte da, lotura eta babes handiak ditu bere lerroen artean, eta langile klasearen aurka, barne arerioaren aurka, aurrez aurreko borrokara deitzen duten sektoreen interesei erantzuten die. Era berean, AEBak Txinaren eta bere aliatuen aurkako gerra ekonomiko luze baterako prestatzeko beharra azpimarratzen duten interesei ere erantzuten die. Jakina, estrategia horrek arrakasta izateko dituen aukerak oso eztabaidagarriak dira.
Baina funtsezko ideiari helduz, Trump ez da AEBetako politikako baztertu bat, eta burgesiak ez du arduraz ikusten. Hori baieztatzea ikuspegi sinplista eta, bistan denez, faltsua eskaintzea da. Duela gutxi egindako txostenek Trumpen kanpainako dohaintza-emaile nagusiak aipatu dituzte, 50 milioidun inguru, eta oso aktibo egon dira Trumpi eta bere programari baliabideak eskaintzen. Espainiar Estatuko egunkari ekonomiko garrantzitsu batek zera dio:
“Elon Musk, munduko gizonik aberatsenak 118 milioi dolar baino gehiago eman zizkion America PACi, Trumpi laguntzeko ekintza politikoko super batzorde bat (…) John Paulson, 2007 eta 2008 artean 20.000 milioi dolar irabazi zituen “subprimeen erregea”. Donald Trumpen babesle leial hori aipatu du hautagai errepublikanoak hauteskundeak irabaziz gero Altxorraren idazkari posible gisa (…) Tim Mellon izan da beste dohaintza-emaile handietako bat, 150 milioi dolar eman baitizkio, finantzaketa osoaren ia %45.82 Trumpen super pac-ari (Make America Great Again Inc). 82 urtekoa, AEBetako banku dinastia agurgarrienetako baten parte da, nahiz eta Trumpen orbitan gutxien ezagutzen dena izan (…)
Miriam Adelsonek, Sheldon Adelson kasinoetako enpresaburuaren alargunak (78 urte), 100 milioi dolar baino gehiago eman dizkio Trumpen aldeko America PACari. Las Vegas Sands kasinoaren eta Las Vegas Review Journal eta Israel Hayom egunkarien jabea da, baita Dallas Mavericks saskibaloi taldearen jabe nagusia ere. 34.000 milioi dolarretik gorako fortuna du, Forbesen arabera. Adelson. Netanyahu Israelgo lehen ministroaren laguna da, eta Holokaustoarekin alderatu ditu Hamasek 2023ko urriaren 7an Israelen gainean egindako erasoak (…)
Liz eta Dick Uihlein, Uline itsas garraioko enpresaren sortzaileek ia 70 milioi dolar eman dizkiote Trumpen aldeko Restoration Pac-ari eta beste 10 milioi dolar Maga Inc-i (…) Diane Hendricks AEBetako emakume aberatsena da. Wisconsinen egoitza duen ABC Supply eraikuntza-materialen konglomeratuaren jabea da (…) Kelcy Warren, Energy Transfer Partners-eko presidente exekutiboa, Kelcy Warren, Dallaseko (Texas) energia-sektoreko titan bat da, 7.100 milioi dolarreko aberastasunarekin (…)
Hautagai errepublikanoari babesa eman dioten milioidunen artean daude Bill Ackman, Pershing Square Capital Managementen sortzailea; Bernie Marcus, The Home Depot etxerako produktu denden sarearen sortzaileetako bat, 95 urtekoa eta 7.200 milioi dolarretik gorako ondarea duena; Woody Johnson, NY Jets futbol amerikarreko taldearen jabea; edo Andy Beal, Beal Financeren sortzaile eta presidentea, 13.100 milioi dolarreko aberastasunaren jabe dena.
Wall Streetek Donald Trumpen garaipenari egin zion harrerak ez zuen mesfidantza edo aurkakotasun zantzurik erakutsi. Aitzitik, kontrakoa gertatu zen: burtsak maximo historikoetara igo ziren, eta dolarrak 2020tik izan duen igoerarik handiena erregistratu zuen:
“Wall Streeten, merkatuak denbora gutxi behar izan zuen agertoki politiko berria txalotzeko. Dow Jones indizeak %3,57ko igoerarekin itxi du, Nasdaq indizeak %2,95 eta S&P 500 indizeak %2,53 egin dute gora, eta, ondorioz, hiru indizeek maximo berriak ezarri dituzte. Oraingoan ez da sektore teknologikoa irabazien buru. Altzairutegiak, automobilgintzak eta inbertsio-bankuak dira nagusi, %15,14 eta %10,77 arteko igoerekin. Hau da, Trump Administrazioak planteatzen duen politika protekzionistak eta desarautzeak gehien mesedetzen dituen negozioak. Dow Jones indizearen barruan, igoerarik handienak Goldman Sachs (%13,1) eta JP Morgan (%11,54) bankuek eta Caterpillar eraikuntza eta meatzaritza ekipamenduen munduko fabrikatzaileak (%8,74) izan dituzte.
Administrazio demokrataren hondamendia eta inperialismo estatubatuarraren gainbehera
Argiak izan behar dugu. Duela lau urte demokratek hauteskundeetan erabili zituzten promesa eta propaganda guztiak iruzur hutsa izan dira. Osasun eta hezkuntza publikoaren defentsa, arrazakeriaren eta poliziaren basakeriaren aurkako borroka, ikasleen zorra kitatzea, eskubide sindikalak, emakumeenak eta LGTBI komunitatearenak babestea, 15$ ordua bezalako eskaerak… Zer gertatu da horrekin guztiarekin?
Biden Administrazioaren mende, nabarmen egin du atzera planteatutako gai guztietan. Etorkinen deportazio errekorrak, eskubide demokratikoen galera, Gobernuak debekatutako grebak.. Ukrainako gerra edo Gazako genozidio sionistan izan duten esku-hartze inperialistetarako partida ekonomiko amaigabeek soldatak jan dituen inflazio izugarria elikatu dituzte eta murrizketa sozialak eragin dituzte.
Politika horien onuradunak asko izan dira, bai, baina ez dira bizi langile auzoetan eta aldirietan, Wall Streeten eta Silicon Valleyn baizik. Teknologia enpresa handiak, farmazeutikoak, energetikoak, armagintzako enpresa handiak eta banku handiak ederki aberastu dira Biden eta Harrisen legegintzaldian.
Hala erakusten dute aurreko hauteskundeetatik hona izan dituen irabaziek eta S&P500 indizean izan duen igoera meteorikoak: Nvidia txartel grafiko eta mikrotxip fabrikatzaileak %986 igo zuen bere kotizazioa lau urte hauetan, SuperMicro %1.046, Meta %103, Microsoft %100, Targa Resources gasbide operadoreak %54,2, Marathillion enpresa %59,9
Hain zuzen ere, oinarri horren gainean altxatu eta indartu ahal izan du Donald Trumpek bere demagogia, bere aurkari politikoei egotzi baitie gezurra esatea, klase ertaina suntsitzea eta milioika langileren bizi-baldintzak hondoratzea, gerran diru publikoaren zurrusta ikaragarria gastatzeagatik.
Administrazio demokrataren programa gerra zalea funtsezkoa izan da AEBetako gazteriaren eta langile-klasearen zati handi baten eta Alderdi Demokrataren arteko hausturan. Zelenskiri, Netanyahu genozidari baldintzarik gabeko babesa eman izanak eta poliziak mugimendu propalestinoaren aurka egindako errepresio gogorrak marra gorri bat gainditu du, balizko boto-emaile urdin askok barkatu ez dutena. Nola egingo zaio aurre eskuin muturrari bere ordezkari handiena eta gerrazaleena, benjamin Netanyahu, babestuz?
Horiek dira Kamala Harrisen oldarraldia azaltzen duten puntu nagusiak. Propaganda kanpainetan indartsuenak ere ezin izan du estali agenda eskuindar eta inperialista honekin duen konpromisoa. Kanpainaren azken txanpan boto-emaile errepublikanoei egindako keinu etengabeek, haien Kabinetean sartuko zituztela hitz emanez eta bertatik zetozen babes publikoez harro agertuz, azkenean erakutsi dute hautagaitza demokratak muga handiak dituela ezkerraren boto masiboa mugiarazteko.
Baina hauteskundeetako hondamendiaren azterketa osatugabea litzateke, bertan Bernie Sanders eta Alexandria Ocasio-Cortez bezalako ezker demokrata berriaren ordezkariak sartuko ez bagenitu. Mobilizazioari eusteko dikea eta Bidenen segurtasun giltza gisa jokatuz, bake soziala mantentzeko eta berniz progresistagoa emateko, bi pertsonaiak eta DSAko zuzendaritzaren zati handi bat loriaz bete dira. Alderdi demokratari aurre egiteko eta menpekotasun politika batekin hausteko erabateko ezintasuna erakutsi ostean, oportunismoa dute, Trumpek irabazi eta ordu batzuetara, eta Biden Administrazioari langile klasea abandonatu izana leporatzea, Bernie Sandersek publikoki egin duen bezala. Benetan penagarria Vermonteko senatariarena.
Haiek amore eman dute Alderdi Demokrata zuzentzen duten milioidunen aurrean, eta haien zerbitzura jarri dira, haien politikei eta eskuin muturraren aurrerapenari kalean emandako edozein erantzun blokeatzeko. Hau da emaitza. Sozialdemokraziak aipatzen dizkigun “osasun-lokarriak” “eskuin demokratarekin”, “eskuin arrazoizkoarekin” edo “enpresari zintzoekin” egindako itunak eta aliantzak besterik ez dira. Hori izan da AEBetako ezker berriaren errezeta, beste behin porrot eginda. Nota ona hartu eta etorkizunerako ikasi behar da.
Trumpen Administrazioaren perspektibak: klase borroka, ezegonkortasuna eta krisi berriak
Ezinezkoa da hauteskunde horien emaitzak behar bezala irakurtzea, kontuan hartu gabe zein testuinguru orokorretan egiten ziren. Inperialismo estatubatuarraren eta Txinaren arteko lehia, nagusitasuna lortzeko, eta merkatuak, lehengai estrategikoak, munduko ekoizpen eta hornidura kateak nork kontrolatzen dituen, nazioarteko harremanak markatzen ari da, eta, noski, baita bi herrialdeen barne egoera ere.
Kontraesanek eta zatiketek AEBetako klase menderatzailea korritzen dutela gauza bat da, baina gauza batean ados daude: munduko taulan atzera ez egitea eta bere herrialdeko langile klasea ahalik eta gehien estutzea gerra honetan arma gisa eta bere milioi askoko irabaziak gizentzen jarraitzeko tresna gisa. Hori lortzeko taktikak zatitzen dizkie, noski.
Donald Trumpek Ukrainako gerra amaitzeko promesa egin du egun gutxi barru, eta Ekialde Hurbileko gatazka ixtearen alde ere agertu da. Baina gauza bat dira hitzak, eta beste bat benetako politika. Ukrainako esku hartzea batez ere AEBen afera da, Washingtondik Kontinente Zaharrean eragin erabakigarria ez galtzeko eragindako gerra.
Dena Errusiaren garaipen batekin amaitzen bada, eta beraz, Txinarena, emaitzak zuzenean eragingo dio Trump Administrazioari. New Yorkeko gizon aberatsa dagoen kalezuloa Bidenek bizi izan zuen konplexuaren parekoa da.
Trumpek Zelenski behartzen badu Errusiarekin bake bat onartzera lurraldearen zati bati uko egitearen kontura, Mendebaldeko inperialismoak munduan duen ahultasunaren aitortza berri bat izango litzateke, baina gatazka hau ez ixteak gero eta arazo handiagoak eragingo ditu, eta zulo beltz bati eutsiko dio, zeinagatik sekulako baliabideak xahutuko diren eta jada krisi handia eragin duen herrialde giltzarrietan. Alemania Europan ezegonkortasun politikorako faktore bihurtu izana, eta SPDren egungo Gobernua dimisioa emateko zorian egotea, Washingtondik gidatutako gerra honi zor diogu.
Bestalde, Ekialde Hurbilean zer gertatuko den ere ez dago argi. Netanyahu oso pozik agertu da Obamaren garaipenarekin, eta hori aldez aurretik ospatzeko Defentsa ministroa beste ministro are naziago batengatik kargugabetu zuen. Trumpek genozida honi eman dion babesa zalantzatik kanpo dago, baita zonaldean babes puntu estrategiko bat mantentzeko duen interesa ere, baina eskualdeko gerra batean amaituko duen eskalada bat jarraitzeko arriskua ez da, hain zuzen ere, Amerika indartsuago itzultzeko argudioa.
Puntu nagusia da Trump ez dela “bake gizona”, gainbehera organiko batek zeharkatutako eta Txina bezalako erraldoi batekin hil edo biziko borrokan inplikatutako potentzia bateko presidentea baizik.
Trumpek ezin dio errealitate horri ihes egin. Horrek eraman zuen Pekin gerra komertziala deklaratzera aurreko presidentetzan, eta oso emaitza txarrak izan zituen AEBen interesentzat. Mugimendu protekzionista garrantzitsuak egiten saiatzen bada, hala nola Txinako autoei eta Europako inportazioei agindutako muga-zergak, bi aurkari handien inguruan birlerrokatze berriak ekarriko ditu. Eta horrek ondorio sakonak ekarriko ditu AEBen barruko klase borrokan.
Trumpek muga erabat ixtea eta historiako etorkin deportazio handiena egitea promestu du, eta, horrela, AEBentzat “urrezko aro” berri bat lortzea, zergak jaitsita eta ekintzaileentzat oparotasuna lortuta. Baina lortu al dezake programa honekin azken urteetan bortizki pobretu den langile klasearen bizitza hobetzea? Trumpismoak sistemaren krisiari ematen dion erantzuna ez da alternatiba bat AEBetako masentzat, eta ez dago haien esku horrelako krisi bat iraultzea. Sofrimendu gehigarri batekin soilik okertuko du.
Trumpen garaipena esku gogorraren garaipena da ezkerraren aurka, langile klasearen eta gazteriaren aurka, bere mobilizazio eta antolakuntzaren aurka. Gure klasearen barruan zatiketa arrazistak pizten dituen mazoa da, gu ahulago egiteko, barneko etsaiaren aurkako gerrarena, munduko bataila irabazteko, faktura zapalduen bizkar gainean jarriz. Baina ez zaio hain erraza izango bere politikak inposatzea.
AEBetako langile klaseak urteotan izan duen esperientzia basatia izan da, gogorra, baina oso baliagarria ere bai. Eskuin muturrerako erradikalizazioa eta polarizazioa, ezker muturrerako ere polarizazio baten hazkundearekin paraleloa izan da, behetik jaiotako eta izugarrizko su potentzia hartu duten egitura, erakunde eta mugimendu berrien eraketa.
Mugimendu sindikal gazte, erradikalizatu, fresko eta iraganeko zamarik gabeko batek ezohiko bidea hartu du. Trumpen Administrazioak aurre egin beharko dio horri eta klase borrokaren eremuan borroka latzei. Sanders edo AOC bezalako buruzagiak alde batera uzteak irakaspenez josita utzi du bidea. Gazako genozidioaren aurkako mugimendua haiek gabe altxatu da, eta horiek gorabehera.
Ukaezina da AEBetan gazteriarentzat eta langileentzat klase alternatiba eta alternatiba iraultzailea eraikitzeko potentziala. Trumpen garaipen elektoraletik lezioak ateratzea ezinbestekoa da ezkerraren berrarmatzerako, ofentsibari estrategia bat taxutzeko. Ez dago denborarik eta indarrik galtzeko.
