2024ko lehen egunek baieztatu dutenez, Pedro Sanchezen Gobernu berriaren bide-orria ez dator bat hauteskunde-kanpainan elikatutako ilusioekin. Sanchez faxismoaren aurkako munduko txapeldun gisa aurkezten zuen propaganda hitz hutsetan geratzen ari da.
Exekutiboak mendebaldeko inperialismoaren politikekin bat egin du Palestinako herriaren aurkako genozidio sionistaren alde, Europar Batasunean amore eman du eskuin muturrak migrazio- eta asilo-politikak gogortzeko egin dituen presioen aurrean, eta murrizketa sozialen politikara itzuli da. Horren lehen urratsa iraupen luzeko langabeen pentsioak jaistea izan da. Horrek ez du zerikusi handirik milioika pertsona, PP eta Vox geldiarazteko, PSOEri eta Sumari botoa ematera bultzatu zituzten itxaropenekin.
Baliteke Yolanda Diazek bultzatutako dekretuaren porrotak, langabezia-sorospenaren hartzaileen etorkizuneko erretiroetan murrizketaren aurka behar bezala bozkatu duten Podemoseko bost diputatuei esker, Gobernua neurria bertan behera uztera behartu ahal izatea. Baina ziurrenik ez du PSOE-Sumar koalizioaren norabidea nabarmen aldatuko. Gertaerak burugogorrak dira eta erabat gezurtatzen dute Yolanda Díaz eta bere bazkideen erretorika.
Podemosen erabaki ausartak gezurrak eta akusazio faltsuak eragin ditu dagoeneko PSOEtik eta, batez ere, Sumartik, dekretuak eskubide sozialetan atzerapauso larria ezkutatzen zuela ezkutatzen saiatzen ari baitira. Baina esan behar dugu eragin gutxi izango duela Podemosek mahaian kolpe hau erabiltzen ez badu norabidea behingoz aldatzeko.
Esperientziak erakusten du Podemoseko zuzendaritzaren ibilbidea guztiz inkoherentea dela. Orain, Gobernutik kanporatu daudenean eta Yolanda Diazek umiliatu dituenean, Sanchezen aurkako jarrera sutsua agertzen da. Zergatik ez zuten egiten 35 diputatu zituenean eta hainbat ministeriotan eta Gobernuko lehendakariordetzan? Yolanda Diazen Lan Erreforma edo Etxebizitzaren Legea ez al ziren guztiz atzerakoiak Podemosek gogo biziz txalotzen zituenean? Mozal legea ez indargabetzeak eta saharar herriari traizio egiteak ez al zuten mahaian kolpe berdina edo irmoagoa merezi? Zer gertatuko zen Irene Monterok Ministroen Kontseiluan jarraitu izan balu?
Podemosen bira askoz sinesgarriagoa izango da Gobernuak, CCOOren eta UGTren laguntzarekin, inposatzen duen bake sozialaren haustura indar guztiekin bultzatzeko prest kaleetara itzultzen direnean.
Baina itzul gaitezen funtsezkoenera. Sanchezen lagapen bakoitza mendebaldeko inperialismoaren aurrean eta politika ekonomiko eta sozialaren arloan finantza- eta enpresa-munduaren eskakizunen aurrean oxigeno-baloia da PPk eta Voxek osatutako eskuin muturreko blokearentzat.
Ministro sozialistek PPrengana jo behar izateak, egiteke dauden hiru dekretuei babesa eskatzeko, ez du soilik baieztatzen PSOEren eta Sumarren gizarte-politikak PPrentzat guztiz onargarriak direla pentsatzen dutela, ahultasuna ere erakusten dute. Feijook ez du ate-danbatekoarekin bakarrik erantzun, eskuin muturreko apustua igo du, Amnistiaren Legeari egindako zuzenketak erakusten duen bezala, delitu politikoetarako Zigor Kodea are gehiago gogortzea eskatuz, alderdi independentistak desegitea ahalbidetuko lukeena.
Hizak haizeak eramaten ditu
Pedro Sanchezek badaki bere oinarri sozialaren gehiengoak Palestina okupatukoaren aurkako krimen sionistak arbuiatzen dituela. Horregatik, hasiera batean, Netanyahuk eragindako genozidioa aho batez arbuiatzeko jarrera irudikatu zuen, eta, horrela, palestinar herriarekin konprometitutako gobernari ospea lortu zuen. Baina, hitzetatik haratago, Israelekiko merkataritza, armena barne, eta bere Gobernuarekiko laguntza aldaketarik gabe mantendu ziren, eta Exekutiboak ere bi gerraontzi ekarri zituen NATOren indarrera ekialdeko Mediterraneoan, hedapen militar sionista babesten duena.
Palestinarren sarraskia eskualdeko kontua baino askoz gehiago da. Netanyahu eta bere politikak mundu osoko eskuin muturra astintzen duen estandartea bihurtu dira. Trump, Abascal, Salvini, Milei, Alemaniaren Alternatiba eta Europako eta mundu osoko beste hainbat politikoak, 30eko hamarkadako antisemitismo naziaren eta faxistaren oinordekoak, sionismo genozidaren zale bihurtu dira.
Palestinar herriaren aurkako sarraskia geldiaraz dezakeen indar bakarra Israel babesten duten Gobernuak soken aurka jar ditzan munduko langileen mobilizazio internazionalista sendoa da. Zentzu horretan, Pedro Sanchezek, bere kide inperialisten aurrean, CCOO eta UGTren laguntzarekin, Espainiako Estatuan mobilizazio horri eustea lortu duela harrapa dezake, oraingoz, 2003ko Irakeko inbasioaren aurkako mobilizazioen indarra eta sendotasuna lortzea saihestuz.
Klase agintariaren mendeko politika sozial eta ekonomikoa
Inperialismoaren mende egoteak esan nahi du Espainiako klase menperatzailearen mende dagoela arlo ekonomikoan, sozialean eta gai handi guztietan. Politika horrek gidatu du PSOE 1978ko itunetatik, baina azken urteetan, pandemiaren ondorioz, disimulatuta geratu zen kapital handiari emandako laguntza eta injekzio finantzarioen ondorioz, eta zeregin erabakigarria izan zuten desmobilizazioa inposatzeko.
Zuloa gaindituta, normaltasunera itzuli eta finantza publikoen defizita konpentsatu behar da, gastuan murrizketa berriak eginez. "Ezkutu soziala" deiturikoaren ondorioak lausotu egin dira inflazioaren ondorioz, eta Gobernuak inoiz utzi ez zuen bideari jarraitzen dio: enpresa-kostuak etengabe murrizten ditu industriako eta nekazaritzako esportazioen gorakadari eusteko, eta enpresaburuek, errentariek eta higiezinen espekulatzaileek turismoari ahalik eta etekin handiena ateratzeko erraztasunak ematen ditu, eskulan prekarioa ustiatuz edo alokairuen goranzko pizgarriaz baliatuz.
Horren ondorioz, langile-klaseko eta gazteriako sektore gero eta handiagoak pobretzen ari dira. Pobreziaren Aurkako Europako Sarearen eta Caritasen azken txostenak ikaragarriak dira. Bi milioi eta erdi langilek pobreziaren mugaren azpiko soldatak jasotzen dituzte, eta hiru milioi familiak ezin dituzte beren oinarrizko premiak ase.
Horrek, etxebizitza duin bat lortzeko zailtasunekin eta osasun publikoaren hondamendi geldiezinarekin batera, gizarte-nahigabeko giroa sortzen du, eta eskuin muturrak, PPk eta Voxek, etekina aterako diote.
Joan den mendeko 30eko hamarkadako esperientzia historikotik ikasi behar dugu. Ezker borrokalariak erantzun irmoa eman behar du sistema kapitalista baten aurrean, langileria gero eta maila handiagoetara miseriara bultzatuz bakarrik iraun dezakeena. Eta erantzun hori ez da logika kapitalista "progresismo" aurarekin kudeatzen duen Gobernuan berriro parte hartzea, baizik eta klase-borroka eta herri-mobilizazioa bultzatzea, konfrontazio-programa batekin eta gizartearen eraldaketa sozialistarako.