Ezker Iraultzailearen adierazpena
Irailaren 18an, Arnaldo Otegik (EH Bildu) eta Arkaitz Rodriguezek (Sortu) adierazpen historiko bat irakurri zuten Aieteko jauregiaren aurrean (Donostia), ETAren indarkeriak eragindako biktimei zuzenduta: « Haien mina sentitzen dugu, eta hori inoiz ez zela gertatu behar baieztatzen dugu». Hitz horiek, espero zitekeen bezala, burrunbaz hartu dira erreakzioaren lerroetatik. Frankismoaren diktadurako krimenengatik barkamenik inoiz eskatu ez duten politikariek eta instituzioek, ezkerreko langileen eta militanteen jazarpenean, torturan, fusilamenduan eta hilketetan arduradun aitortuei babesa eman dietenek, ETA euren estrategia politikoaren zati bihurtzen jarraitzen dute erakunde hori jada existitu ez arren.
Armak utzi eta ondorengo desegitea gertatu zenetik hamarkada batera, eskuin espainolistak bere lelo zaharra azpimarratzen jarraitzen du. Ez da auzi koiunturala edo oportunismoa. Eskubide demokratikoen aurkako ofentsiba gogortu egin da Estatuaren aparatuaren aldetik, eta horrek frogatzen du irismen luzeko politika dela.
Polizia muntaiak eta epaiketa fartsak behin eta berriz errepikatu dira hamarkada honetan. Kataluniako askapen nazionaleko mugimenduaren aurkako etenik gabeko jazarpenaren eta errepublikaren alde masiboki bozkatu zuen herri baten aurkako errepresio basatia, espetxeratzeak eta epai zitalak, Europako instantziek ere onartu ez dituztenak esaterako. Bai Euskal Herriko ezker abertzaleko militanteen aurka, Altsasuko gazteen aurkako muntaia edo berriki GKS eta Ikasle Abertzaleak gazte erakundeen aurkako erasoak, bai Estatuko gainerako herrialdeetako ezker borrokalariko ekintzaileen aurka; PAHren aurka, mugimendu feministaren aurka, mugimendu sozialei emandako babesagatik nabarmendu diren diputatuengana iritsiz, hala nola, Podemoseko Alberto Rodriguezen kasuan. Argi dago frankismoak bizirik dirauela eta botereari esker.
Iraganeko eta oraingo errepresioaren bozeramaileak
PP eta Voxek eskaini duten ikuskizuna, PSOE-UP Gobernuari “ETArrekin” kolaboratzea leporatuz eta EH Bilduko buruzagiei barkamena eskatzeko exijituz, ohiko jokabide bihurtu da. Zirku hau sei ministro frankistek sortutako alderdiak berak antolatzen du, Manuel Fraga Iribarne bezalako pertsonaia batek barne. Azken honen inplikazio zuzena Gasteizko martxoaren 3ko sarraskian aski frogatuta dago. Edo Voxek, diktadura argi eta garbi aldarrikatzen duenak, neofaxismoaren programa goraipatzen du, bere diskurtso matxista, arrazista eta homofoboa egunez-egun barreiatuz, eta kale indarkerian espezializatutako talde naziak babesten ditu gonapean.
Eskuin espainolistak eta bere aldaera guztiek, ez dute inoiz barkamenik eskatu. Zertarako egin 78ko erregimenaren babespean inpunitate osoz sentitzen badira? Beren krimenengatik zigorrik jaso ez zuten politikari, epaile, militar, polizia eta funtzionarioek jakin izan dute estatu aparatuko goi mailetan jarraitzen duten erreakzionarioen belaunaldi berriei lekukoa helarazten.
Baina hori guztia trantsizioko urteetan PSOEko eta PCEko agintari erreformisten oniritziarekin gauzatu zen demokrazia kapitalistari zor diogu. Bereak eta bi egin zituzten kalea desmobilizatzeko: puntu eta amaierako akordio tamalgarria sinatu zuten (1977ko Amnistiaren Legea), diktadoreak inposatutako monarkia egonkortzen lagundu zuten eta Euskal Herria, Katalunia eta Galizari autodeterminazio eskubidea ukatu zioten. Ezker honen erantzukizuna, atzo eta gaur, sekulakoa da oraindik.
Izan ere, PSOE ez da atzean geratzen erreakzioaren kanpainen aldean, ETAri buruz hitz egitean. Herri Batasuna legez kanpo utzi zuten legeak diseinatu zituen alderdi batek, Otegiren sei urteko iruzurrezko espetxeratzea txalotu zuenak, Kataluniako PPko eta Voxeko ordezkariekin batera paseatu denak errepresioa eta nazionalismo espainolista amorratuena sustatuz, ez du lohi berean lardaskatzeko arazorik.
Hala, Espainiako Gobernuko bozeramaile Isabel Rodriguezek Gobernuaren izenean erantzun zuen Aieteko adierazpena “ez dela nahikoa”, EH Bilduko buruzagiek ETA kondenatu behar dutelako, barkamena eskatu behar dutelako eta “hitzetatik ekintzetara pasatu behar dutelako”. Oso deigarria da GALen estatu terrorismoaren arduradunek barkamen bat exijitzea, aurreko hamarkadetan gertatutakoaren ondoren. Haiek, Felipe González barne, uko egiten diote Euskal Herrian dozenaka biktima eragin zituzten komando parapolizialen sorreran duten erantzukizun zuzena aitortzeari, eta gerra zikinaren egia ezar dezakeen ikerketa serio bat eragozteko beharrezko hari guztiak mugitu dituzte.
EAJk ere, euskal kapital handiaren bozeramaileak, hipokrisia hori bera nabarmendu du. Duela egun batzuetako presoei elkartasuna adierazteko manifestazioarekin modu oportunistan bat egin duten bitartean, Otegik irakurritako komunikatua "laburra eta ez nahikoa" dela esan dute, eta “bertan lekuz kanpo zegoela gatazkaren kausak oraindik konpontzeke daudela planteatzea”. Argi dago euskal burgesiak, estatu neurri errepresiboak hain irrika handiz defendatu izan dituenak eta 78ko erregimenaren arkitektura altxatzeko hain erabakigarria izan zenak, beti jartzen dituela aurretik bere klase-interesak, negozioak eta pribilegioak.
Gertakariek gezurtatu egiten dute kontakizun ofiziala
Ez da egia ETAren amaiera errepresio polizial eta judizialaren arrakasten emaitza izan zenik. Historia manipulatzeko beste modu bat da hori, Euskal Herriaren eta gazteriaren aurkako errepresio giroa iraunarazten jarraitzeko. Gerra zikina, ilegalizazioa, makro epaiketak eta kartzela ez ziren inoiz gatazkaren konponbide izan, eta ezin zuten ETAren jarduteko gaitasuna deuseztatu. Helburu hori ere ez zuten bilatzen. Frogarik nabarmenena errepresio horren jarraipena eta hedapen indiskriminatua da, ETArekin zerikusirik ez duten gizarte-mugimenduak kriminalizatzeko, bai Euskal Herrian, bai estatu mailan.
Ez zen PP, PSOE edo EAJ izan, ezta Estatuaren errepresioa ere. ETAren 40 urteko jarduera armatuari amaiera emateko benetan erabakigarria izan zena masa-borrokaren gorakada ikusgarria Euskal Herrian, Estatu espainiarreko lurraldeetan eta mundu osoan, Latinoamerikako prozesu iraultzaileen eztandak markatu zuena, gerrilla garai historiko oso bati amaiera eman ziotenak. SESBaren eta estalinismoaren kolapsoak ETAren programa estrategikoari oinarri ideologikoak jan zizkion, eta buruzagi geruza beteranoenaren artean nahasmena eta etsipena zabaldu zituen.
Zalantzarik gabe, faktore erabakigarria izan zen milaka ekintzailek egiaztatu zutela erakunde klandestino baten jarduera armatua erabat agortuta zegoela faktore politiko progresibo gisa. Komandoen ekintzek ezin zituzten ordezkatu masa mobilizazioak eta greba orokorrak, autodeterminazio eskubidea edo presoen askapena bezalako helburuak lortzeko, eta erabat kaltegarri bihurtzen ziren: Estatuari eta klase dominatzaileari argudioak ematen zizkieten errepresioa areagotzeko eta ezker abertzalea isolatzera bultzatzen zuten. Kataluniako esperientziak erakutsi du masa-borrokarako metodoak direla, hain zuzen ere, eta mugimenduaren barruan klase-programa bat defendatu beharra dagoela, komunista, internazionalista, nazio askapenaren aldarrikapenak sozialismoaren aldarrikapenekin batzeko gai izango dena, estatu kapitalista bezalako etsai boteretsu baten aurka aurrera egin ahal izateko gakoa.
Koalizio Gobernua, presoak eta EH Bildu
Espainiako burgesiak ez die bere helburuei uko egin. Ezker abertzalea zanpatu nahi dute, eta, bistan denez, errepresioa sakon erabiltzen duten tresna da oraindik, baina ez da une honetan bide bakarra ezta garrantzitsuena ere.
2011ko azaroan, Rajoy Moncloara iritsi zenetik, ETAren urrats bakoitzari erantzun zioten, armak entregatzeko eta egiturak desegiteko, errepresioaren gorakada areagotuz. Lehen mugimenduak egin bezain laster, ezker abertzaleko hainbat buruzagi atxilotu eta kartzelaratu zituzten, tartean Arnaldo Otegi. Jarraian, Herrira legez kanpo utzi zuten, bide politiko eta legal hutsekin euskal presoen alde jardutea proposatzen zuen plataforma, eta dozenaka ekintzaile atxilotu zituzten. Baina erabaki hori aurrera ez eramateko probokazio eta sabotaje guztiek porrot egin zuten. ETA desegin egin zen, eta jarduera armatua uztea berretsi egin zuten militanteek eta ezker abertzalearen gehiengo zabalak.
Koalizio-gobernua 2020ko urtarrilean iristearekin batera, fase berri bat ireki da, funtsezko bi elementuk markatuta. Alde batetik, PSOEk ez dio errepresioari uko egin, Kataluniako gatazkan sobera erakutsi duen bezala. Estatuaren aparatuarekin dituen loturak sendoegiak dira, eta 78ko erregimenarekin dituen konpromisoak hain dira nabarmenak, ezen borra poliziala eta judiziala anbiguotasunik gabe astintzen jarraitzen baitu.
Duela gutxi, Grande Marlaska Barne ministroak adierazi zuen Zigor Kodea erreformatzeko aukera dagoela, presoen harrera eta omenaldiak gaitzesteko. ETA existitzen ez den arren, Auzitegi Nazionalak eta beste auzitegi batzuek egunkariak eta webguneak ixten jarraitzen dute, hala nola kalera-kalera, kolektibo horren eta bere senideen giza eskubideen urraketen berri emateagatik.
Bestalde, PSOEk asimilazio taktika bat zabaldu du, ezker abertzalearen alde borrokalaria neutralizatzeko asmoz. Gobernuaren politika kapitalisten legitimazioan konprometitzea da helburua, presoen auzia mugarik gabe konpontzea amu gisa eskainiz. Bien bitartean, PSEk EAJrekin gobernatzen du EAEn, patronalaren ibilbide orria jarraituz eta gure herria pobretzen ari den murrizketa sozialen agenda indartuz.
Duela gutxi, Arnaldo Otegiren adierazpenekin filtratutako bideo batek gordinki azaldu zuen aipatu dugun gaia. Bere hitzak, ezker abertzaleko ekintzaileekin izandako topaketa batean, argiak izan ziren: gobernu honi babesa eman behar zaio, horren baitan baitago presoak ateratzea. Bideoak erreakzioa berriro sutan jarri duela alde batera utzita, esanguratsuena planteamendu orokorra da.
Arnaldo Otegik Estatu osoko milioika langileren buruan dagoen ideia bat azpimarratu zuen: gobernu hau une honetan erortzen bada, alternatiba eskuin atzerakoiena da, eta horrek egoera okertzea ekarriko luke. Jakina, sozialismoaren eta gure herriaren askapen nazionalaren kausarekin konprometituta dagoen inork ez ditu PP eta Vox Moncloan nahi. Baina galdera da nola saihets daitekeen egoera hori? PSOEren politikak antidoto bat al dira erreakzioaren gorakada geldiarazteko?
Pedro Sanchezek, Otegiren adierazpenei erantzunez, berehala esan die PPri eta Voxi EH Bildurekin ez duela negoziatuko 200 euskal presoak kartzelatik ateratzea aurrekontuak babestearen truke. Argi dago PSOEk ez duela Otegirekin inolako konpromisorik hartuko, ezta IBEX35-aren interesei eragiten dieten gai sozialetan ere, eta are gutxiago presoei dagokienez. Horren adibide ona da zer ikusten ari garen Kataluniari edo bere koalizio-kideei dagokienez.
Gaur egun erreakzioa altxatzen bada, egungo koalizio-gobernua aplikatzen ari den politika kapitalistek sortzen duten desafekzioagatik da, hain zuzen ere, eta UPk, CCOOren eta UGTren zuzendaritza sindikalen laguntzarekin, desmobilizaziorako eta bake sozialerako planteatutako estrategiagatik. Bide horretatik, ikusten ari garen bezala, aurrera ez egiteaz gain, PPri eta Voxi gero eta leku gehiago uzten zaie. Kontzesioen politikak, kaleetan erantzuteari uko egiteak eta programa jaisteak erreakzioa indartzera baino ez darama
Dispertsioko espetxe politiken aurka lortu diren aurrerapen guztiak EHko langile eta gazteen mobilizazio jendetsuen ondorio izan dira, gogor borrokatu baikara eskuin espainolistaren erasoaldiaren aurka eta baita patronalaren eta euskal eskuinaren, EAJren, maniobren aurka ere. Pentsioetan, osasunean eta hezkuntza publikoan kontrarreformak eta murrizketen politika antisozialak onartuz edo babestuz ez da errepresioa eta mendekua amaituko. Aitzitik, ezker parlamentarioarekiko desafekzio bera zabaltzen lagunduko dute Euskal Herrian. Bide horri jarraitu dio UPk, eta horren ondorio negargarriak ikusten ari gara.
Gauza bera esan daiteke EAJrekin aliantzak egiteaz. Presoen alde Donostiako kaleak zeharkatu zituen azken manifestazio jendetsuak ez zuen euskal negozioen alderdiaren parte-hartzerik behar. Modu horretan aurpegia garbitzen zaio EAJren hipokresia guztiari, Aieteko komunikatuaren harira egindako adierazpenen ondoren eta Ertzaintzak azken hilabeteetan langileen eta mobilizazio sozialen aurka egindako errepresio basatia antolatu duenean.
Gaitz txikiaren politikak -UP edo Syrizako ezker berriak hainbeste aldarrikatu duena- argi erakutsi ditu emaitzak: murrizketa gehiago, prekarietate gehiago, errepresio gehiago. Presoen aurkako mendeku politikekin eta politika kapitalistekin amaitzeko eta 78ko erregimenarekin eta errepresioarekin amaitzeko irtenbide bakarra, autodeterminazio eskubidea gauzatzeko irtenbide bakarra alternatiba benetan iraultzaile bat eraikitzea da, gizartearen eraldaketa sozialistaren alde kaleetan borrokatuko duena. Horixe da ezker abertzaleko marxista iraultzaileen proposamena.
Egin bat Ezker Iraultzailearekin autodetrminazioaren eta sozialismoaren alde borrokatzeko!
