Joan den martxoaren 3an, igandean, milaka langilek eta gaztek manifestazioa egin genuen Gasteizen, duela 48 urte eraildako langileen oroimenez. Manifestazioa Euskal Herriko gehiengo sindikalak eta Martxoak 3 biktimen elkarteak deitu zuten, eta hamaika gizarte eragilek babestu zuten, horien artean, Ezker Iraultzailea eta Ikasle Sindikatua. Erabateko arrakasta izan zuen, eta duela ia 5 hamarkada polizia armatuak egindako sarraskia Gasteizko langile klasearen eta gazteriaren oroimenean jarraitzen duela erakutsi zuen. Izan ere, manifestazioan kantatu genuen bezala, ez baitugu barkatuko.
1976ko martxoaren 3an, asanblada handi bat bildu zen, milaka langilerekin, Zaramagako langile-auzoko San Frantzisko elizan. Batzarra hain izan zen jendetsua, non milaka batzuk kanpoan geratu baitziren, Martin Villa eta Fraga faxisten agindupean jarduten zuten gris mordo batek inguraturik.
Bilera hasi bezain laster, polizia gas negar-eragileak botatzen hasi zen eliza barrura. Langileak elizatik irten zirenean, askok jasaten zuten itolarriarengatik, poliziak eraso egin zien, eta bi langile hil zituzten, eta zauritu ugari utzi zituzten. Horietako hiru hurrengo egunetan hil ziren.
48 urte geroago, errepresio bera
Igandeko manifestazioa normaltasun osoz joan zen. Urtero bezala, ibilbide osoan zehar borrokarako grina eta aldartea arnasten ziren eta errepresioaren aurkako eta langile klasearen aldeko oihuak egiten ziren.
Manifestariak La Paz kalera iritsi ginenean, El Corte Ingles parean, hamarnaka ertzainekin egin genuen topo, hortzetaraino armaturik eta edozein unetan kargatzeko prest, larderiazko jarreran batean. Probokazio hutsa.
Manifestazioaren erdia pasata zegoenean, basatiki kargatzea erabaki zuten, paretik jartzen zen guztiari eraso eginez. Manifestazioa mozteko ahaleginean hainbat atxilotu eta zauritu eragin zituzten. Hori guztia aldez aurretik koordinatutako eta prestatutako operazio bat izan zela agerian geratu da, manifestazioan istiluak eragiteko eta karga bat behartzeko infiltratutako hainbat agenteren irudiekin. Kontsigna argia zen: manifestazioa moztu eta erasotu egin behar zen.
Hala ere, maniobra eta karga guztiak gorabehera, ez zuten helburua lortu, eta milaka pertsonak Gasteizko foruen plaza bete zuten, sarraskiaren biktimak oroitu eta omentzeko, baina baita beren aldarrikapenetako asko oraindik mahai gainean daudela esateko ere, hala nola Estatu aparatua garbitzea, oraindik ere faxista, matxista eta erreakzionarioz lepo dagoena.
Trantsizioa ehunka borrokalariren gorpuen eta odolaren gainean itxi zen, eta zigorgabetasun osoa eman zitzaien krimen horien arduradun politiko eta polizialei. Ez Fraga, ez Martin Villa, ez frankismoko gizonik ez zen epaitu 1976ko martxoaren 3an gure 5 anaiak hiltzeagatik.
Ekintza honek erakusten du oso gauza gutxi aldatu direla estatuko aparatuan 76ko martxo hartatik. Ertzaintzak benetako munizioa izan balu, zalantzarik gabe, 2024ko martxoaren 3ko sarraskiaz hitz egingo genuke gaur.
Euskal eskuina memoria historikoa defendatzeko aliatua?
Polizia autonomikoak, kasu honetan Ertzaintza, ez dira ezeren eredu. Ez dira demokratikoak, eta ez dira herriarenak. Polizia Nazionala, Guardia Zibila edo epailetzan dauden elementu ultraeskuindarrek osatzen eta zuzentzen dituzte.
Horrek ere balio beharko luke EAJren politika errepresibo eta hipokrita biluzteko. Goizeko 11etan sarraskian hil zituztenen omenezko monolitoan aurkeztuko dira eta bi ordu geroago manifestazioa lehertzeko agindua eman dute. Hau al da EH Bilduko zuzendaritzak egunez egun eskua luzatzen dion EAJ, "abertzaletasunaren, subiranismoaren eta ezkerreko politiken bidera eramateko"?
EAJ ez da Euskal Herriko langile klasearen eta gazteriaren aliatua. Euskal burgesiaren eta bere errepresio indarren ordezkaria da, eta kapitalisten eta eskuin espainiarraren oso lagun ona.
Ez dira inoiz aldatuko, bere klase-interesak direnak direlako. Horregatik, joan den igandean jasan genuen errepresioaren arduradun diren agintari politiko eta polizialentzako zigor eredugarria eskatu behar dugu, eta martxoaren 6an, asteazkena, martxoaren 3ko monolitoaren aurrean 18:00etarako deitutako kontzentrazioan kaleak berriro bete.
Herriak ez du barkatuko!