Rosa Luxemburgo: iraultzaile baten heriotzatik 95 urtera
Urtarrilaren 15ean 95 urte bete ziren sozialdemokrazia alemaniarrak Rosa Luxemburgo eta Karl Liebknecht Alderdi Komunistako kideak eta 1918ko alemaniar iraultzako agintariak hil zituztenetik.
Urtarrilaren 15ean 95 urte bete ziren sozialdemokrazia alemaniarrak Rosa Luxemburgo eta Karl Liebknecht Alderdi Komunistako kideak eta 1918ko alemaniar iraultzako agintariak hil zituztenetik.
Estatu espainiarra Lehen Mundu Gerran neutral izateak eta gerran zegoen Europaren horniketa ezak negozio handia egiteko aukera eman zien kapitalista eta oligarkei. Onura erraldoiek, ordea, ez zuten inolako eraginik izan masen bizi baldintzetan. Oinarrizko elikagaien prezio igoerak eta langabeziaren gorakadak 1916an piztutako greba...
1924ko urtarrilean hil zen Vladimir Ilich Ulianov iraultzaile handia, Lenin ezizenez ezagutzen duguna. Ondorengo artikuluaren xedea Leninen bizitzaren laburpen xume bat egitea da, bereziki bere bizitzan zehar munduko historiaren ibilbidea markatu zuten gertaeretan izan zuen esku hartzea azalduz.
Artikulu hau Leninek idatzi zuen Karl Marx hil eta hogeita hamargarren urteurrenera, bere pentsamendua omentzeko. 1913ko martxoan argitaratu zen boltxebikeen Prosveschenie (Ilustrazioa) aldizkari teorikoan eta marxismoaren oinarriak bikainki laburbiltzen ditu.
1917ko Urriko Iraultzaren garaipenaren ondoren, ez da 1918-19ko Alemaniako iraultzak bezainbeste entusiasmo sortu eta errusiar langileen imajinazioa bereganatu duen klase arteko borrokako gertakaririk izan. Karl Radekek honela deskribatu zuen 1918ko azaroan Kieleko marinelen altxamenduak Errusian izandako eragina: “Milaka eta milaka...
Abuztuaren 5ean 118 urte bete ziren Federico Engels hil zela. Iraultzaile handi hau Marxen kolaboratzaile nagusia izan zen: biek finkatu zituzten sozialismo zientifikoaren oinarriak eta biek jarri zuten praktikan materialismo dialektikoa. Oraingoan dakargun artikulua Leninek idatzi zuen Engelsen heriotzean.
Bitartekoa helburuarekin soilik justifika liteke. Baina honek, era berean, justifikatua izan behar du. Langileriaren interes historikoak defendatzen dituen marxismoaren ikuspegitik, bitartekoa justifikatua dago berarekin badakartza gizakiak naturarekiko duen boterea handitzea eta gizakiak gizakiaren gainetik duen boterea abolitzea.
Ezkerreko Oposizioa 1923 urtean jaio zen helburu argi batekin: estatu sobietarrean abian zen burokratizazio geroz eta handiagoari aurre egitea, eta bai Alderdi Boltxebikea bai Internazional Komunista jasaten ari ziren gainbehera ideologikoaren aurrean marxismo iraultzailearen posizioak defendatzea. Leninek berak 1920an onartu zuen...
Krisi urte hauetako klase arteko borrokaren gorakadaren berotasunean, aspaldiko partez ezkertiar asko Europa astindu dezakeen berehalako iraultzaz eta bertan jokatu beharreko paperaz hizketan hasi dira. 68ko Maiatzeko gertakariak aztertuz ondorioztatzen da burgesiaren eta agintari erreformisten asmoetan ez dagoela altxamendu soziala...
Hilabete honetan betetzen da 1974-75ean Portugal astindu zuen Klabelinen Iraultzaren hasieraren urtebetetzea. Ospakizun ofizialek ez dute seguraski izango azken hiru hamarkadetakoen ezberdintasun handiegirik. Diskurtso ofizialek beren aurrean dituzte apirilaren 25 hartako oroitzapena gero eta indar handiagoz gogoratzen dituztenak....
Marxismoak azaltzen duen bezala, Estatua (bere indar armatuek, legeek, aginte instituzioek, etab. osatua) ez da klaseen gainetik existitzen den zerbait, alderantziz: "botere politikoa, besterik gabe, klase baten botere antolatua da bestea zapaltzeko" (Karl Marx).