BILBO: Maiatzak 28, 18etan; Zirika! Herri gunea (Erronda kalea, 12)
GASTEIZ: Maiatzak 29, 18etan; Landatxo Gizarte Etxea, 1. Askotarako gela (Santa Maria kalea, 4)
1975eko azaroaren 20an Francisco Franco diktadorea hil zen. Bi egun geroago, Juan Carlos I.a izendatu zuten haren ondorengo estatuburu eta errege. Ofizialki Espainiako Trantsizio delakoa hasi zen.
Erregimen frankistaren ondoren politikari arduratsuei eta bere herria maite zuen errege bati esker demokraziaren eta askatasunen paradisu bati bide eman zelaren mitoak ez dio frogari eusten. Iruzurrezko ikuspegi horrek ukatu nahi du langile klasearen eta gazteriaren borroka aparta izan zela, grebak, fabrikako okupazioak, manifestazio masiboak... berrogei urteko diktadura faxista amaitu zuena eta klase nagusia soken aurka jarri zuena.
Historia ofizialak ahanzturan lurperatu nahi du askatasun demokratikoak konkistatzeko prezioa izugarri handia izan zela milaka borrokalarirentzat, erregimenak ez desagertzeko zabaldu zuen errepresio basatiari aurre egin baitzioten: 1973tik 1981era bitartean poliziak eta talde faxistek eraildako 300 pertsona baino gehiago, milaka torturatu kuartel eta polizia-etxeetan, preso politikoak, langile kaleratuak eta erbesteratuak.
Trantsizio horrek, 78ko erregimena sortu zuenak, ahalbidetu zuen gerra zibilean eta gerraostean ehunka mila borrokalari antifaxista sarraskitzea, eta frankismoaren azken urteetan era guztietako ankerkeriak egin zituztenak epaiketarik gabe absolbitzea, 1977ko Amnistia Legeak eman zien zigorgabetasunari esker.
Arrazoi horiengatik eta eskuin muturrak eta militarismo inperialistak mundua mehatxatzen duten une honetan, errepresioa gogortzen denean, garrantzi handiagoa hartzen du garai historiko hartako lezioak gaurko guduetarako ateratzeak.
Horri guztiari buruz eztabaidatzeko, Las armas no borrarán tu sonrisa (2024) filmaren emanaldian parte hartzera gonbidatzen zaituztegu. Honako hauek hartuko dute parte:
• Pablo Mayoral, 1975eko Gerra Kontseiluan 30 urteko zigorra jaso zuena.
• Javier Almazán, 1976ko abenduan poliziaren jipoi batek hildako Angel Almazanen anaia.
• Olga Gutiérrez, Manuel Ruizen alarguna eta Arturo Ruiz, 1977ko urtarrilean Cristo Reyko faxistek hildako ikaslearen koinata.
•Lander García, Martxoak 3 elkarteko kidea (Gonbidatua Gasteizen).
• Adolfo Dufour, filmaren gidoigilea eta zuzendaria.
