Funtsezko eztabaida pizten duen esperientzia
Joan den ostiralean, Bartzelonako alkate Jaume Collbonik (PSC) jendaurrean iragarri zuen Udalak Casa Orsola erosi zuela, eskandaluzko prezioan eta maizterren sindikatuak (Sindicato de Inquilinas) higiezinaren jabe den funts putrearekin negoziatzen parte hartu gabe.
Berehala, udalaren, PSCren eta Comunsen propaganda amorruz hasi zen sare sozialetan, bat egin eta maizterren babesle eta espekulazioaren aurkako borrokalari gisa aldarrikatzeko. Eta, era berean, berehala, ekintzaile askok oso kritikoki erantzuten zioten jabetza hori lortzea dakarren udal-erabaki horri, funts putreari lau milioi euro publiko inguru oparituz. Negozio biribila, PSCren eta horri eusten dioten alderdien estrategia berresten duena.
Zalantzarik gabe, Llogaterren Sindikatuak Casa Orsolako bizilagunekin duela hiru urte baino gehiago antolatutako borroka biziak fitxa mugitzera behartu du udala. Azken asteotan, milaka gazte eta langileren, aktibisten eta auzo ugaritako etxebizitzaren aldeko mugimenduko militanteen elkartasuna indarrez adierazi da, etxegabetzea birritan egitea saihestuz. Hori izan da gakoa, langile klasearen borroka.
Horregatik, galdera garrantzitsu batzuk erantzun behar ditugu. Jaume Collbonik iragarritako neurriak benetan esan nahi du PSCk espekulazioari aurre egitea erabaki duela? Erosketa hori jarraitu beharreko eredutzat aldarrikatu behar dugu?
Eskandaluzko prezioa, PSCren eta Gobernu zentralaren etxebizitza-politikak biluzten dituena
Jaume Collbonik harro-harro baieztatu zuen "Bartzelonak etxebizitza eskubidea" defendatuko duela "merkatuko jokoaren arauak aldatzeko" helburuarekin. Halaber, adierazi zuen "etxebizitza eskuragarria lortzea arazo bat dela familia langileentzat eta klase ertainarentzat", eta 2024ko abenduan hirian izandako 300 etxegabetze-prozesuak aitortu zituen.

Nahiko agerikoa da antzerkigintza ziniko horrek PSCren Udalaren politika ezkutatu nahi duela, ez baitu hatzik mugitu errealitate odoltsu bat aldatzeko, eta orain, munduko demagogia guztiarekin, domina bat jarri eta berniz sozial bat ematen saiatzen ari da. Propaganda eta aurpegi-garbiketa ugari, antzeko komunikabideek gogo biziz errepikatzen dituztenak. Hala ere, eurei ere kosta egiten zaie ezkutatzea eragiketa horrek ekarri duen irabazi pribatu eskandalagarria.
Orsola etxearen erosketa 9,2 milioi eurokoa izan da. Negozio biribila putre-funtsarentzat. Guztizkotik, 4,8M € Udalak ematen ditu, eta gainerako Hàbitat 3 fundazioak, ustez pribatua eta etxebizitza sozialak kudeatzen dituena, baina batez ere dirulaguntza publikoetatik finantzatzen duena. Hàbitat Generalitateko (Tripartit) Etxebizitzako zuzendari nagusia eta etxebizitza-idazkaria izan zen 2004-2011 aldian, eta Casa Orsolaren jabetzaren gehiengoa bereganatu du. Collbonik "hirugarren sektoreko erakunde batekin lankidetzan egindako erosketa soziala" aipatzen du. Eufemismo findu bat etxebizitza publikoen pribatizazioa defendatzeko, espekulazio-funtsen zorroa gizentzearen kontura.
Udalak finka Nova Esquerra de la Eixample auzoko m2-aren batez besteko prezioa baino % 30 merkeago erosi duela nabarmendu nahi badu ere, Lioness funts putreak 2021ean erosi zuen finka 5,4 milioi euroren truke! Eta orain ia 4 milioi euro oparitzen zaizkio!
Comunsek "garaipenaz" hitz egin dezakete Collboni eta Albert Ollé Lioness SLUren jabearen aurka. Baina, egia esan, espekulazio-eragiketa handi baten aurrean gaude, diru publikoz finantzatua, PSCren eta errenta-funts baten artean adostua, Llogateres sindikatuari eta bizilagunei bizkarra emanda.
Kataluniako Etxebizitza Sindikatu Sozialistak adierazi bezala: "Legebiltzarreko politikak bere hauteskunde-kalkuluak egin ditu, eta etxegabetzeari emandako erantzun handiaren aurrean, nahiago izan du gatazkarekin amaitu, errentismoa finantzatuz".
Zehatzak izanez. Zein dira Udalaren eta PSCren Gobernuaren etxebizitza-politikak langile-auzoetan? Familia langileak erabat abandonatzea. Etxebizitza publikorik ez izatea nabarmen. Prezio eskuraezinak. Estatu osoko lau etxegabetzeetako bat Katalunian gertatu zen, gehienak Bartzelonan.
PSCk dio 50.000 etxebizitza publiko eraikiko dituela Katalunian, baina beste alde batera begiratzen du 400.000 etxebizitza huts baino gehiagoren aurrean, horietatik 75.000 Bartzelonan. PSCk eta Hàbitat 3k, Juntsekin bat eginez, higiezinen agentzia bat eraikitako edo birgaitutako eraikin berri bateko pisuen % 30 alokairu sozialerako erabiltzera behartzen duen udal-legea ezabatzea defendatu dute. Neurri hori ez da nahikoa, eta, are gehiago, praktikan ez da bete, baina kentzeak atea irekitzen die sektoreko enpresa handiei negozio handiagoa egiteko.
Ezin dugu ahaztu PSCko Udala eta Govern izan zirela Massanaren aurkakoa errepresioz hustu zutenak, Raval auzoko herri-gune bat, bizilagunentzako jarduera sozialengatik eta Ciutat Vellako Etxebizitza Sindikatuaren egoitzagatik ezaguna. Eta haiek dira, egun batean, borroka sozialak presionatuta, espekulatzaile batzuekin trukaketa eskandalagarria egiten dutenak, hurrengo egunean etxebizitzaren merkatua bankuen, higiezinen enpresen eta errentarien kontrolpean egotea ahalbidetzeko.

Kalte-ordainik gabeko desjabetzea, eta LGSren % 20tik beherako alokairuak dituzten etxebizitza publikoak
Asteburu honetan, Kataluniako Etxebizitzaren II. Kongresua egiten ari dira Granollersen. Etxebizitzaren aldeko mugimenduko hainbat sindikatu eta erakunde borrokalari batzea du helburu, eta ehunka ordezkarik parte hartzen ari dira, hainbat kolektibotakoak. Oso albiste positiboa da, eta masen mobilizazioa bultzatzeko balio behar du, hori baita gakoa.
Joan den urtearen amaieran, ehunka mila gaztek eta langilek kaleak urez bete genituen hainbat hiritan. Azaroaren 23ko manifestazioa historikoa izan zen Bartzelonan. Mobilizazioen lurrikara honek alokairuen greba mahai gainean jarri zuen, errentariak eta inbertsio fondoak dardarka jarriz, eskuineko tertuliakideak zoratuz.
Ez dugu gehiago luzatu behar mobilizazio horiei jarraipena emateko eta arazoaren errora doazen aldarrikapen argien aldeko borroka-plan bat proposatzeko. Ezin dugu su-etena eman. Katalunian eta lurralde guztietan etxebizitza-mugimendua serioski koordinatzea eta programa eta klase-estrategia bat ematea behar dugu:
- Hasteko, bankuen, etxejabe errentarien eta funts putreen esku dauden pisu guztiak kalte-ordainik gabe desjabetzea eskatu behar da, eta milioika pisu horiek titulartasun publikoko etxebizitza sozialen parke zabal bat izatea, besterendu ezin dena, eta maizterren eskura LGSren % 20 gainditzen ez duten alokairuak jartzea. Hori da merkatutik berehala oinarrizko eskubide bat ateratzeko eta unibertsal bihurtzeko modua. Eta etxebizitza sozialen eta publikoen parke hori borrokan inplikatuta dauden Etxebizitzaren Sindikatu, Batzar eta Kolektiboen kontrolpean eta kudeaketa demokratikoaren pean egon behar da.
- Etxegabetzeak legez debekatzea. Aski da langile klasearen pobretzeaz. Auzokoen eta langileen autodefentsa Desokupako eskuadrista faxisten eta haien higiezinen negozioaren aurka.
- Alokairua berehala ehuneko 50 jaistea Estatu osoan, legez. Nahikoa da etxejabe errentariek bizitza eta soldata lapurtzea. Kontratu mugagabeak, maizterrek alokairuarekin jarraitu nahi badute.
- Higiezinen agentzia handien eta eraikuntza-enpresen desjabetzea. Lurralde guztietan eraikuntzako enpresa publikoen estatu-sarea sortzea, langileen kontrolpean. Horrela, ustelkeriari ostiko bat eman ahal izango litzaioke lizitazio publikoekin, eta etxebizitzaren eraikuntza merkatutik atera.
- Masa-mobilizazioak, manifestazioak, alokairu-greba eta greba orokor handi bat antolatu behar dira. Aurreko programak borroka gogorra eskatzen du kapitalistekin eta haien zerbitzura dauden botere politikoekin. Etxebizitza publiko unibertsala, duina, guztiontzat lortzea mugimendu masiboa eskatzen du. Joan den mendeko hirurogeita hamarreko hamarkadan bezala, langileek beren zigilua eta indarra herrialdea geldiarazteko borroka klasistako estrategia batekin bakarrik lortuko dugu egoera hori iraultzea eta erreforma erabakigarriak lortzea.
Etxebizitzaren aldeko borroka finantza-kapitalaren sistemaren eta diktaduraren aurkako borrokaren parte da. Eta gizartea erabat desberdinak diren beste oinarri batzuen gainean antolatzeko beharra mahai gainean jartzen du. Hain zuzen ere, ordena kapitalista bera da, gerra inperialistak antolatzen dituena, Gaza suntsitzen duena, Trump edo Netanyahu bezalako erreakzionario faxistak goratzen dituena, garbiketa etnikoa defendatzen duena eta gure anai-arreba etorkinak, prekarietatean hondoratzen gaituztenak eta etxebizitza publiko unibertsal, duin eta kalitatezkoa izateko eskubidea lapurtzen digutenak.
Etxebizitza eta gizarte mugimenduetako aktibistak, ezkerreko militanteak eta sindikalismo borrokalaria... altxa ditzagun behetik greba orokorra eta alokairuen greba!
Pauso bat aurrera emateko unea da. Bat egin Ezker Iraultzailearekin