Euskal Herria Sozialista aldizkaritik Tolosako Asuncion klinikako langileak elkarrizketatu ditugu, hain zuzen, Beatriz Mendia LABeko ordezkaria eta Marian Echeverría ELAko ordezkaria, biak Enpresa Batzordeko kideak. Tolosaldea da EAEn ospitale publikorik ez duen eskualde bakarra, eta urteak dira egoera horrek langileen borroka zein eskualdeko herritarren mobilizazioa piztu dituela TOPA plataforma antolatuz. Patronalaren gehiegikerien eta osasun pribatuaren negozioaren aurka, lan baldintza duinak eta %100 publikoa eta kalitatezkoa den ospitalea eta osasun zerbitzua aldarrikatzen dira.
Euskal Herria Sozialista: Aste batzuk badira mobilizazioak hasi zenituztela. Zergatik?
Beatriz Mendia eta Marian Echeverría: Aurreko hitzarmenaren indarraldia amaitu ondoren, aurreko enpresa-batzordea akordio berri bat negoziatzen hasi zen. Akordio berri honen negoziazioek urtebete baino gehiago daramate blokeatuta, enpresako zuzendaritzaren jarrera gogorraren ondorioz. Aurkako jarrera horiekin ezin zen inolako akordiorik lortu, eta orduan erabaki da mobilizazioak egitea.
EHS: Zeintzuk dira zuen aldarrikapenak?
BM eta ME: Gure aldarrikapenak oso argiak dira. Lehenik eta behin, gure erosteko ahalmenari eustea, hau da, soldatak KPIaren arabera igotzea. Benetan, elikagaien, gasolinaren edo energiaren prezioen igoera orokorra kontuan hartuta, KPIaren pareko soldata-igoerak aldarrikatzeak, praktikan, soldatak izoztea esan nahi du, baina, gutxienez, ez genuke erosteko ahalmenik galduko. Bestalde, helburua da pixkanaka 35 orduko asteko lanaldira hurbiltzea. Gure hitzarmenak eskualdeko ospitale bateko lanekin parekatzen du gure eginbeharra, baina gure baldintzak askoz ere okerragoak dira. Batez beste, Osakidetzako gainerako ospitaleetan baino 100 ordu gehiago lan egiten dugu urtean (gainjartzearen, gaueko lanagatik zuzentzeko faktoreen eta urteko lanorduen arteko aldearen artean). Azken batean, gure lanpostuak gainerako ospitaleekin parekatzen badira, gure lan-baldintzak ere horretara egokitzea nahi dugu.
EHS: Aldarrikapen hauen aurrean, zein izan da enpresaren erreakzioa?
BM eta ME: Negoziazioetan ikusten duguna da enpresaren helburu nagusia dela langileen kontura dirua irabazten jarraitzea. Guri esfortzua eskatzen digute, baina etekin handiak lortzen dituztenean, langileek ez dute inolako onurarik jasotzen. Izan ere, negoziazioak hasi zirenetik, enpresaren proposamenak gero eta gehiago murriztu dira. Lehen proposamena langileen aldarrikapenetatik urrun zegoen, baina gerora egin dituzten proposamenak are okerragoak izan dira. Oraintxe bertan, 2023rako enpresaren soldata-igoeraren proposamena %0 da. Aurpegira barre egiten digute.
Pandemia piztu zenetik, destajuan aritu gara lanean, gutxieneko langileekin. Hala ere, orain greba egiten dugu eta gutxieneko zerbitzuak jartzen dizkigute. Gehiegizkoak ez ezik, kasu batzuetan ohiko edozein lanegunetan baino handiagoak dira. Ezin digute esfortzurik eskatu zentroak pazienteak galtzen dituela aitzakiatzat hartuta, pazienteen ongizateaz arduratzen garen bakarrak gu baikara, lan eta soldata baldintza gero eta okerragoak jasaten ditugun bitartean. Aitzakiek ez digute balio.
EHS: Zer mobilizazio antolatu dituzue?
BM eta ME: Hasieran, 10 minutuko lanuzteak antolatu genituen, eta gero 2 ordura luzatu genituen, klinikako kafetegiaren aurrean kontzentrazioak eginez. Maiatzean geldialdi horiek egiten jarraitu dugu, baina hortik harago pausoak ematen ari gara, 10 eguneko grebara deituz. Hainbat mobilizazio ere egiten ari gara, hala nola auto-karabanak edo elkarretaratzeak Tolosako udaletxearen aurrean eta klinikaren aurrean.
EHS. Bat gatoz Asuncion klinikaren erabateko publifikazioa aldarrikatzearekin, bertako langileak osotasunean mantenduz. Nola uste duzue lor dezakegula?
BM eta ME: Hemen lan egiten dugun langileek ez dugu funtzionario izatea eskatzen, ez dugu inoiz nahi izan, eta hori ez da inoiz gure helburua izan. Baina ez dugu onartuko, ezta ere, eskualdean osasun lana egiten 20 urte eman ondoren, Eskualdeko Ospitale berria eraikitzen denean, gutaz ahaztea eta botata uztea. Ez dakigu gure klinikaren etorkizuna zein izango den ospitalearen proiektua gauzatzen bada, baina, nolanahi ere, ez gara isilik geratuko. Publifikazioaren gaia, gure ustez, hainbat modutan konpon daiteke: ospitale publiko berri bat eraikitzea, egungoa publifikatzea eta beste hainbat bide har litezke. Hori egiteko formulak askotarikoak dira. Borondate politikoa besterik ez da behar, eta kito. Baloratu daiteke zein den formula onena edo dena delakoa, baina borondate politikoa behar da. Hori da garrantzitsuena. Gure lanpostuei dagokienez, administrazioko lan-kontratudun izatera igaro diren langileen adibideak ditugu iraganean, funtzionario bihurtu beharrik gabe. Hori beste zentro batzuetan ere gertatu izan da, Bidasoako Ospitalean, Ospitale Probintzialean eta baita osasun-eremutik kanpo ere: ikastola batzuetan.
Hala ere, kasu honetan sekretismoa erabatekoa da: ez da esaten zer ospitale mota eraikiko den, ezta zein proiektu dagoen onartuta, ezta eskainiko dituen zerbitzuak ere. Izango duen kokapen posiblea da dakigun gauza bakarra.
Azken asteetan eraso egiten saiatu dira, klinikak bigarren mailako osasun-kalitatea eskaintzen duela argitaratuz hainbat komunikabideetan. Baina Osakidetzak egiten dituen barne-kalitatearen ebaluazioen artean, Tolosaldeko arloa da notarik onena lortu duena, eta hori gure eguneroko lanaren emaitza da. Hau da, Osakidetzak Euskadiko onenetakoa dela aitortzen duen zerbitzu bat ematen ari gara, gure lan-baldintzak maila horretatik urrun dauden bitartean.
EHS: Herritarrei, mugimendu ezberdinei eta elkartasunari ere deitzen diezue. Nola baloratzen duzue?
BM eta ME: Egia esan, pazienteen aldetik oso baloratuak sentitzen gara. Askok aitortzen digute tratu ona ematen dugula, eta harritu ere egiten dira. Bestalde, oso beharrezkoak iruditzen zaizkigu osasun publikoaren alde Euskadi osoan zehar sortzen eta mobilizatzen ari diren plataformak. Azken finean, Tolosaldean helburu komuna eskualdeko osasuna kudeaketa publikokoa izatea da, beste eskualde batzuetan gertatzen den bezala, eta hori soilik lortuko dugu herritarren babesa jaso eta elkarrekin borrokatzen badugu. Izan ere, elkarrekin errazagoa da gure aldarrikapenak lortzea, bakoitzak bere aldetik borrokatzea baino. Hor ez dago zalantzarik.
